Omschrijving (toelichting)
Arbeidsparticipatie: voordeel € 243.000
Op het taakveld Arbeidsparticipatie is het resultaat ultimo 2024 afgerond € 243.000 voordelig. Dit wordt veroorzaakt door lagere lasten en hogere baten op de onderdelen die betrekking hebben op statushouders en inburgering, diverse onder- en overschrijdingen op de onderdelen die betrekking hebben op re-integratie en participatie., en een hogere inkomst uit ESF subsidie dan eerder werd voorzien.
Re-integratie en participatie onderdelen (diverse voor- en nadelen)
We zien bij de bijstandsontwikkeling dat er een verhoogde instroom is van inwoners en dat de personen die bijstandsafhankelijk zijn ook een grotere afstand hebben tot de arbeidsmarkt en vaker te kampen hebben met multi-problematiek. Personen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt hebben vaak voor een langere tijd en soms ook meer re-integratie instrumenten nodig. Deze verschuiving in de zwaarte van de doelgroep heeft geleid tot hogere lasten dan op voorhand was voorzien. Het gaat dan onder andere om de onderdelen Re-integratie en Aanbodversterking, Diagnose en Workfirst, Re-integratie Algemeen en Facilitering Werkgevers.
De overschrijding van het budget Baanafspraken Sociaal Akkoord komt voort uit de groeiende groep inwoners met een indicatie doelgroepregister. Deze groep blijft groeien, volgens het landelijk beeld. Voorheen kwamen de jongvolwassenen uit deze doelgroep mogelijk in aanmerking voor een Wajong-uitkering, maar sinds de aanpassing van de Wajong in 2021, is het moeilijker voor jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt om aanspraak te maken op deze regeling.
De verschuiving in de zwaarte van de doelgroep leidde in 2024 tot een voordeel op de onderdelen Directe bemiddeling (dit instrument is steeds vaker minder passend) en Re-integratie flankerend beleid (als gevolg van een lager aantal uitgekeerde uitstroompremies).
ESF (voordeel € 111.000)
Daarnaast hebben wij in 2024 afgerond € 436.000 ontvangen uit het ESF subsidieresultaat. In 2024 is voor de subsidieverantwoording personele inzet bekostigd en in de derde bestuursrapportage is reeds € 325.000 overgeheveld naar 2025: € 50.000 ten behoeve van de subsidieverantwoording in 2025 en 2026, € 200.000 Programmabudget Sociaal Domein en € 75.000 voor het project Simpel Switchen – Kansen voor Veenendaal en de herstructurering van de samenwerking in de arbeidsmarktregio (Regionaal Werkcentrum). Het restant valt vrij ten gunste van de algemene middelen.
Inburgering en statushouders
We zien op het onderdeel Wet Inburgering voorzieningen 2022 e.v. een onderbesteding, die is ontstaan in 2022. In dat eerste jaar van de uitvoering van de Wet inburgering ontstonden forse wachtlijsten bij de taalscholen als gevolg van opstartproblemen bij de taalscholen. Deze opstartproblemen zijn inmiddels weggewerkt, maar er is nog steeds een overschot als gevolg van onderbesteding in dat eerste jaar. Onderbenutting van deze SPUK inburgering mag eenmaal worden overgeheveld naar het volgende kalenderjaar. Om te voorkomen dat de onderbenutte middelen terugvloeien naar het Rijk zijn de kosten die werden geboekt onder het onderdeel Statushouders en Taaleis -passend binnen de voorwaarden van de specifieke uitkering- overgeheveld naar de SPUK inburgering.
Inburgering Algemeen (voordeel € 52.000)
Er is een onderschrijding van €52.087 ten opzichte van de begroting.
Statushouders en Taaleis (voordeel € 190.000)
Het onderdeel Statushouders en Taaleis wordt gebruikt voor de kosten die voortvloeien uit het flankerend beleid en re-integratietrajecten voor statushouders/inburgeraars. We zien bij de statushouders/inburgeraars verder dat de verhoogde instroom van statushouders leidt tot een wachtlijst bij de taalscholen voor het volgen van leerroutes. Er is een voortdurend proces van vormen van nieuwe (homogene) klassen, het werven van nieuwe taaldocenten en het organiseren van avond- en weekendlessen. Statushouders kunnen daarom niet direct starten en dit leidt soms tot wachttijden van enkele maanden. Dit wordt deels opgevangen met extra re-integratietrajecten (waaronder taallessen). Tegelijk geldt dat de kosten voor de leerroutes in een later stadium dan waar in de SPUK van wordt uitgegaan alsnog worden gemaakt.
Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie: voordeel € 33.000
Het resultaat binnen het taakveld Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie is ultimo 2024 afgerond € 33.000 voordelig. Dit wordt veroorzaakt door een voordeel op het onderdeel cultuurvisie , nadelen op vastgoed, onderhoud en kapitaallasten.
Cultuurvisie (voordeel € 49.000)
Deze onderschrijding wordt grotendeels veroorzaakt doordat het onderzoeksbudget niet volledig is benut. Vanwege prioritering in de werkzaamheden (als gevolg van druk op het dossier cultuur) zijn de geplande onderzoeken pas in hert vierde kwartaal 2024 gestart en worden deze afgerond in 2025. Hierdoor is alleen de eerste termijn betaald in 2024, waarmee slechts een gedeelte van het onderzoeksbudget van 2024 is aangewend. Het resterende bedrag van € 49.000 kan incidenteel vrijvallen ten gunste van de algemene middelen in 2024.
Vastgoed en onderhoud (nadeel € 28.000)
De te ontvangen huurbaten voor de panden voor het Vastgoed Sociaal Cultureel Werk is voor € 40.200,- te hoog in de begroting opgenomen. Daarnaast is er € 69.200- minder nodig geweest voor de exploitatie van de panden.
Om theater Lampegiet tijdelijk te kunnen blijven exploiteren, in verband met een veilige bedrijfsvoering, zijn in de begroting 2024 (€ 800.000) en in de tweede bestuursrapportage 2024 (€ 459.000) middelen beschikbaar gesteld. De werkzaamheden vinden plaats in 2024 en 2025. Voor de werkzaamheden die nog in 2025 moeten plaatsvinden, wordt het restant budget uit 2024 van € 76.000,- in 2025 opnieuw beschikbaar gesteld.
Geëscaleerde zorg 18+: voordeel € 416.000
Binnen het taakveld Geëscaleerde zorg 18+ is het resultaat ultimo 2024 afgerond € 416.000 voordelig. Dit wordt veroorzaakt door lagere lasten op de onderdelen Advies en Meldpunt Verward gedrag, Innovatiemiddelen Opvang en Beschermd wonen en Beschermd Thuis PGB.
Advies- en Meldpunt Verward (voordeel € 210.000)
In 2024 zijn alle kosten voor het Meldpunt verward gedrag ten laste gebracht van de SPUK IZA uitkering, waardoor er incidenteel een voordelig resultaat van € 210.000 is gerealiseerd.
Innovatiemiddelen Opvang en beschermd wonen (voordeel € 58.000)
Het uitvoeringsplan Beschermd Wonen /Beschermd Thuis loopt nog door tot 2026. In 2024 heeft de focus gelegen op de regionale aanbesteding Beschermd Wonen /Beschermd Thuis. Hierdoor zijn deze middelen in 2024 niet volledig besteed. Het doel van de aanbesteding is om een dekkend zorglandschap te creëren en de middelen zijn nodig om het beoogde doel te realiseren. In een eerdere fase zijn deze middelen als meerjarig aangemerkt. Voorgesteld wordt de resterende middelen in 2025 beschikbaar te stellen.
Beschermd Thuis PGB (voordeel € 144.000)
De budgetten van Beschermd Wonen en Beschermd Thuis zijn over verschillende taakvelden verdeeld. Voor verdere informatie zie de toelichting bij taakveld Beschermd wonen (WMO).
Overig: voordeel € 4.000
Inkomensregelingen: voordeel € 947.000
Op het taakveld Inkomensregelingen is het resultaat ultimo 2024 afgerond € 947.000 voordelig. Dit wordt onder andere veroorzaakt door lagere lasten op de BUIG (bijstand en verwante regelingen), Kwijtschelding Afvalstoffenheffing, Schuldhulpverlening Beleid, Minima en Energietoeslag. Op de onderdelen Individuele Studietoeslag en Menzis is sprake van hogere lasten.
Bijstand en verwante regelingen (diverse voordelen)
De lasten voor deze regelingen vielen uiteindelijk lager uit dan bij de derde bestuursrapportage werd voorzien.
Kwijtschelding Afvalstoffenheffing (voordeel € 68.000)
In het kader van het gevoerde minimabeleid kunnen inwoners van de gemeente Veenendaal onder bepaalde voorwaarden kwijtschelding krijgen voor diverse gemeentelijke belastingen en heffingen, waaronder afvalstoffenheffing. Ten opzichte van 2023 is er een daling te zien op de kwijtschelding afvalstoffenheffing van ruim € 50.000. Ten opzichte van de begroting 2024 is er een voordeel behaald van € 68.000. Volledigheidshalve zien we op de andere heffingen waarvoor kwijtschelding kan worden aangevraagd, de rioolheffing en hondenbelasting, geen noemenswaardige afwijkingen ten opzicht van de begrote bedragen.
Individuele studietoeslag (nadeel € 42.000)
Bij de wijziging van de regeling was de verwachting dat de uitgaven zouden toenemen als gevolg van een verbeterd bereik van de doelgroep. In 2024 heeft dit geleid tot een nadeel van afgerond € 42.000. Binnen het huidige beleid hanteren wij de wettelijk verplichte minimumbedragen, waardoor de mogelijkheden om deze stijging te beïnvloeden beperkt zijn. Wel verwachten wij dat de stijging zich in de komende jaren zal stabiliseren en afvlakken naar de jaarlijkse indexering.
Minima (voordeel € 329.000)
Er is sprake van een voordelig resultaat van € 329.000. Deze onderuitputting is voornamelijk het gevolg van een eerdere ophoging van het budget bij de eerste bestuursrapportage, vanwege onzekerheden rondom de financiële effecten van de invoering van nieuw beleid. De daadwerkelijke implementatie van dit beleid heeft echter aanzienlijk later in het jaar plaatsgevonden dan oorspronkelijk gepland. Daarnaast blijken de uitvoeringskosten in 2024 € 100.000 lager uit te komen in vergelijking met 2023.
Menzis (nadeel € 60.000)
Op dit onderdeel is het resultaat € 60.000 nadelig. Ten opzichte van 2023 hebben in 2024 meer inwoners gekozen voor de Gemeentepolis. Het bereik is dus vergroot. De polisdeelnemer kon daarnaast kiezen uit verschillende zorgpakketten en in 2024 is een toename zichtbaar in het aantal mensen dat heeft gekozen voor GarantVerzorgd 3. Dit pakket kent de hoogste gemeentelijke bijdrage.
Energietoeslag (voordeel € 226.000)
In 2023 is er een bijraming gedaan op de energietoeslag, aangezien destijds werd verwacht dat het aantal aanvragen hoog zou uitvallen. De energietoeslag liep tot maart 2024 en is daarna afgeschaft. Hoewel er veel aanvragen zijn ingediend, zijn uiteindelijk ook veel aanvragen afgewezen, waardoor een deel van de gereserveerde middelen niet nodig bleek te zijn. Het resultaat op dit onderdeel is € 226.000 voordelig.
Maatwerk-voorzieningen (WMO): voordeel € 376.000
Het voordelige saldo op dit taakveld bedraagt € 376.000.
Vervoersvoorzieningen (voordeel € 140.000) en Woonvoorzieningen (voordeel € 204.000, resultaatbestemming € 142.000)
Bij zowel de vervoersvoorzieningen als ook de woonvoorzieningen is er, net als in 2023, minder aanspraak gemaakt op de op de budgetten van deze voorzieningen Hierdoor houden we bij zowel bij de vervoers- als bij de woonvoorzieningen een bedrag van in totaal € 202.000 over.
Overige (voordeel € 32.000)
Op de overige posten is een voordelig resultaat gerealiseerd van € 32.000.
Musea: voordeel €49.000
Binnen dit taakveld valt het budget voor het Gemeentearchief. Het budget kent geen jaarlijks repeterend uitgavenpatroon maar wordt ingezet op de diverse aspecten van het archief. Het resultaat voor 2024 is € 49.000 (voordelig, incidenteel). De afwijking op het budget is o.a. veroorzaakt door een reservering van € 20.000 voor mogelijke extra kosten voor de restauratie van het Veenraadschapsarchief. In het najaar werd -na gesprekken met betrokken partijen- duidelijk dat deze middelen uiteindelijk niet nodig waren.
De aanpassingen van de studiezaal, waarvoor een bedrag van ongeveer € 15.000 was gereserveerd, konden niet meer in het boekjaar 2024 worden gerealiseerd. Dit is inmiddels doorgeschoven naar 2025 en dit kan worden uitgevoerd binnen de voor 2025 beschikbare middelen.
Onderwijsbeleid en leerlingenzaken: voordeel € 374.000
Het voordeel (van afgerond) € 374.000 op taakveld Onderwijsbeleid en Leerlingenzaken wordt veroorzaakt door:
Gemeentelijk Onderwijsachterstandenbeleid (OAB, voordeel afgerond € 333.000 inclusief doorbelastingen
Het voordelige verschil wordt veroorzaakt door de reserveringen van het OAB tot en met 2023. De vaststellingsbeschikking 2023 over de OAB-middelen van het rijk geeft aan dat de opgebouwde reserve eind 2023 € 1.085.000 bedraagt. Op de balans hebben wij ultimo 2023 een bedrag van € 1.418.000 staan. Het voordelige verschil van € 333.000 laten we in de jaarrekening 2024 vrijvallen en komt te gunste van de algemene middelen.
Peuterwerk (nadeel € 51.000)
In de derde bestuursrapportage 2024 is, conform B&W besluit van 1 oktober 2024, € 58.000 overgeheveld voor extra peuterplaatsen in 2025 (in totaal 100 peuterplaatsen). Bij de berekening van deze overheveling is ook rekening gehouden met de inkomsten uit de afrekeningen van voorgaande jaren van diverse peuterwerkinstellingen. Per abuis zijn naast deze overheveling ook de “extra” inkomsten uit de afrekeningen van voorgaande jaren in de derde bestuursrapportage 2024 in het begrotingssaldo verwerkt. Hierdoor is er bij de jaarrekening 2024 een tekort van € 51.000 ontstaan.
Regionale Administratie Leerplicht (voordeel baten € 92.000) Op de Dienstverleningsovereenkomsten hebben we een hogere baat dan begroot van € 92.000 omdat er onder andere een nieuwe leerplicht DVO voor Scherpenzeel is vastgesteld. De inkomsten zijn op dit taakveld verantwoord terwijl de uitgaven (inhuur) verantwoord zijn op het programma bedrijfsvoering. Grootste deel van de baten betreft RMC gelden (Regionaal meldpunt Coördinatie). Hiervoor zijn wij centrumgemeente en belasten we een deel van de kosten door via de verdeelsleutel jeugdige tot en met 18 jaar.
Onderwijshuisvesting: nadeel € 92.000
Het resultaat wordt veroorzaakt door een bedrag van € 152.000 aan hogere baten als het gevolg van een hogere bijdrage van de onderwijsinstellingen voor onder meer de materiële instandhouding.
De uitgaven zijn € 241.700 hoger dan begroot wat voornamelijk wordt veroorzaakt door het saldo van de hogere kapitaallasten en personeelskosten € 237.000.
Overig nadeel: € 2.300
Samenkracht en burgerparticipatie: voordeel € 1.026.000
Crisisherstelfonds (voordeel € 440.000)
In mei 2023 besloot de raad om een stelpost Crisisherstelfonds in te stellen, gericht op het toegankelijk houden, in stand houden en versterken van de Veenendaalse samenleving. Vervolgens heeft het college medio juni 2023 de Subsidieregeling eenmalige lastencompensatie voor maatschappelijke organisaties vastgesteld en is de raad hierover geïnformeerd via een raadsinformatiebrief.
Als gevolg van vertraging in de werving van capaciteit om de regeling uit te kunnen voeren besloot het college in het najaar van 2023 om de einddatum van de regeling aan te passen.
De regeling is in 2024 uitgevoerd. Zes organisaties hebben een aanvraag gedaan op grond van deze regeling. Hiervan bleken twee aanvragen te voldoen aan de criteria en zij ontvingen ieder de maximale subsidie van € 30.000. Vier aanvragen zijn afgewezen omdat er sprake was van een solvabiliteit hoger dan 0,25: de solvabiliteit van die organisaties lag tussen 0,45 en 1.0.
In de raadsinformatiebrief van destijds is opgenomen dat -in het geval er sprake is van onderschrijding- de resterende middelen beschikbaar blijven op de Stelpost Crisisherstelfonds, en dat het college deze middelen naar inzicht kan inzetten voor andere crises. Er zijn momenteel geen concrete aanwijzingen of crises bekend waarvoor de resterende middelen nodig kunnen zijn. Daarnaast willen we – gezien de financiële uitdagingen waar we als gemeente voor staan- terughoudend zijn met het ‘meeslepen’ van budgetten. Voorgesteld wordt om de stelpost op te heffen en de resterende middelen ad. € 440.000 vrij te laten vallen.
Diversiteit (voordeel € 55.000, resultaatbestemming)
De functie van adviseur Diversiteit en inclusie bestaat nog niet zo lang. In de afgelopen jaren is gewerkt aan het opbouwen van netwerken en het bepalen van prioriteiten. Het is bij een nieuw takenpakket nog niet meteen duidelijk waaraan het geld het beste kan worden uitgegeven om doelen te bereiken. Daardoor is niet alleen dit jaar maar ook voorgaande twee jaren minder uitgegeven dan begroot. Inmiddels is er wel gekort op het structurele budget. De verwachting is dat de inzet op activiteiten rondom diversiteit en inclusie, juist zal groeien naarmate het onderwerp meer aandacht krijgt en de functie van adviseur meer vorm krijgt.
In 2024 is intensief gewerkt aan het vormen van de Visie Verbindend en Veelzijdig. Daardoor is een aantal geplande inspanningen niet uitgevoerd. In aanvulling op de in de derde bestuursrapportage overgehevelde middelen wordt voorgesteld het restant budget van € 55.000,- beschikbaar te stellen in 2025.
Digitale inclusieve stad (voordeel € 152.000, resultaatbestemming)
In 2024 is onderzoek gedaan naar digitale inclusie en de noodzakelijke en gewenste stappen om te komen tot verbetering. Het is van belang om inzet te plegen op het deel van de inwoners die niet of beperkt vaardig is met digitalisering. De uitvoering hiervan is in 2024 nog niet gerealiseerd en daardoor zijn de beschikbare middelen niet besteed. Voorgesteld wordt om de resterende middelen ad € 152.000 middels een resultaatbestemming opnieuw beschikbaar te stellen in 2025 ter uitvoering van deze taak.
Mantelzorgondersteuning (voordeel € 110.000)
Mantelzorgers kunnen jaarlijks een waardering aanvragen in de vorm van een Twinkeling voucher. In 2024 zijn de kosten hiervan € 89.000 lager uitgevallen dan vooraf was begroot. De bestedingen 2024 zijn wel in lijn met die van voorgaande jaren.
Vanuit de jaarrekening 2023 is er € 47.000 meegenomen naar 2024 voor de bekostiging van het project Mantelzorg en werkgeverschap. De kosten hiervoor in 2024 zijn uiteindelijk € 21.000 lager uitgevallen.
Welzijn - Veens (voordeel € 167.000, resultaatbestemming €50.000)
In 2024 zijn beschikbare middelen voor Veens Welzijn uitgeruild met de incidentele ontvangen IZA en GALA uitkeringen. Het gaat hierbij om de volgende onderdelen:
De uitvoerende taken van Veens Welzijn gericht op het versterken van de sociale basis dragen tevens bij aan het versterken van de sociale basis zoals bedoeld in het GALA. In 2024 is een bedrag van € 41.000 vanuit het GALA besteed aan de taken van Veens Welzijn gericht op de sociale basis.
De uitvoerende taken van Veens Welzijn gericht op het stimuleren van ontmoeting en tegengaan van eenzaamheid dragen bij aan de doelen zoals bedoeld in het GALA/Eenzaamheid. In 2024 is een bedrag van € 12.000 vanuit GALA besteed aan taken gericht op het tegengaan van eenzaamheid.
Het uitvoeren van Welzijn op Recept door Veens Welzijn draagt bij aan de doelen van het IZA (versterken samenwerking medisch en sociaal domein). In 2024 is er een bedrag van € 35.000 vanuit het IZA ingezet voor Welzijn op Recept.
Bij de derde bestuursrapportage 2024 is er middels Amendement A2024.74 'Frictiekosten bezuinigingen Welzijnswerk' incidenteel € 50.000 beschikbaar gesteld. In 2024 zijn er nog geen kosten gemaakt voor de uitvoering van dit amendement er is gewerkt aan planvorming in 2025. Voorgesteld wordt de middelen middels een resultaatbestemming beschikbaar te stellen in 2025 voor eventuele frictiekosten die zich nog kunnen voordoen.
Overig: voordeel € 52.000
Sportaccommodaties: nadeel € 87.000
Personeelskosten voordeel €2.250,-
Kapitaallasten nadeel €87.800,-
Bovenstaande posten worden toegelicht bij programma Bedrijfsvoering
Sportbeleid en activering: voordeel € 110.000
Op het taakveld ‘Sportbeleid en activering’ is per saldo een voordeel van € 110.000. Dit voordeel ontstaat voornamelijk vanwege de inzet van gelden ten behoeve van de SPUK Gala middelen. De volledige SPUK GALA 2024 (t.b.v. het sportakkoord, de leefomgeving en de brede regeling combinatiefuncties) bevat tevens de overheveling van middelen uit 2023. Conform de regeling was het toegestaan om 20% van de middelen uit 2023 over te hevelen naar 2024. Een deel van de uitgaven voor de uitvoering van sportbeleid 2024 is dan ook gedekt binnen de regeling SPUK brede Gala, aangezien hier nog ruimte was. Hierdoor ontstaat binnen dit taakveld een overschot.
Volksgezondheid: voordeel € 111.000
GGD regio Utrecht (voordeel € 44.000)
In 2024 zijn er aan verschillende kinderopvang instellingen bestuurlijke boetes opgelegd. Totaal bedroegen de inkomsten hieruit € 16.000.
Binnen de GGDrU begroting is per saldo € 28.000 overgebleven. Hiervan is € 16.000 veroorzaakt door een BTW teruggave over de geleverde dienstverlening door de GGDrU in 2024.
GIDS gelden - Clean-FrisValley (voordeel € 30.000)
Er stond voor 2024 € 30.000 gereserveerd voor het ophogen van de steekproef van de gezondheidsmonitor van de GGDrU. Uiteindelijk hebben we de kosten voor deze steekproef kunnen bekostigen vanuit de SPUK GALA middelen waardoor het eerder meegenomen bedrag niet is ingezet.
H30-09 Opgroeien in een Kansrijke Omgeving en Vroegsignalering (nadeel € 31.000)
Binnen de SPUK H30 regeling is het toegestaan om maximaal 15% van het budget uit te ruilen met andere onderdelen van deze SPUK regeling. Het hier ontstane nadeel wordt volledig gecompenseerd door de ontstane voordelen op andere onderdelen binnen deze SPUK regeling.
Overig (voordeel € 68.000)
Posten waarvan de afwijking op FCL niveau lager is dan € 25.000
Hulp bij het huishouden (WMO): nadeel € 618.000
Hulp bij het Huishouden (nadeel € 618.000)
De totale uitgaven komen overeen met de prognose uit de derde bestuursrapportage 2024. In deze rapportage is gemeld dat in 2024 de totale uitgaven van de Wmo maatwerkvoorzieningen (waar de hulp bij het huishouden onderdeel van uitmaakt) naar verwachting ongeveer € 500.000 lager uitvallen. In 2024 is sprake van een verdere stijging van de cliëntaantallen die gebruik maken van de hulp bij het huishouden, maar deze stijging is wel conform verwachting.
WSW en beschut werk: voordeel € 61.000
Op het taakveld WSW en Beschut werk is het resultaat ultimo 2024 afgerond € 61.000.
Sociale Werkvoorziening (voordeel € 2.000)
De rijksbijdrage voor de Wet sociale werkvoorziening (WSW) wordt conform afspraak jaarlijks volledig doorgezet naar de Gemeenschappelijke Regeling Instituut voor Werkvoorziening Zuid-Oost Utrecht (IW4). Hoewel de rijksbijdrage jaarlijks wordt aangepast, heeft dit geen financiële consequenties voor de gemeente, aangezien deze post kostenneutraal is.
Beschut werk (voordeel € 59.000)
In 2024 zijn meer plekken voor beschut werk gerealiseerd dan de taakstelling voorschrijft. Hier was reeds rekening mee gehouden. Voor de hoogte van de vergoeding wordt bij alle aanbieders de landelijke normbedragen gehanteerd. Het voordelig resultaat a € 59.000 valt vrij ten gunste van de algemene middelen.
Toegang en eerstelijnsvoorzieningen: voordeel € 2.036.000
1. Uitgaven toegang via 2e lijnszorg Jeugdhulpregio Foodvalley (voordeel € 1.637.000)
Een belangrijk onderdeel van dit taakveld is de toegang voor de jeugdhulp, die onderdeel uitmaakt van de totale 2e lijnszorgkosten jeugd. Alle taakvelden die te maken hebben met de 2e lijnszorg die door de Jeugdhulpregio Foodvalley (JeugdFV) wordt uitgevoerd, zijn verderop in dit document in totaliteit toegelicht.
Het resterende voordeel op dit taakveld bedraagt afgerond € 399.000 en wordt voornamelijk veroorzaakt door:
2. CJG (voordeel € 120.000)
In 2024 is de bijdrage aan het CJG € 91.000 lager geweest dan in de gemeentelijke begroting 2024 is opgenomen. De afwijking is veroorzaakt doordat de indexering van het gemeentelijk budget in dit specifieke geval hoger is uitgevallen dan waarmee we op grond van de richtlijnen rekening mee gehouden hebben. De afwijking heeft weliswaar een structureel karakter, maar wordt vanaf 2026 ingezet ter dekking van de uitvoeringskosten van de op te richten Gemeenschappelijke Regeling en InterGemeentelijke Samenwerking voor de 2e lijnszorg in onze regio.
Daarnaast is er een positieve afwijking van € 23.000 doordat een aantal uitgaven voor het familiehuis in 2024 voor een bedrag van afgerond € 9.000 ten laste van de SPUK/IZA 2024 zijn gebracht. De uitvoering van het project Familiehuis draagt bij aan de doelen van het GALA/Kansrijke Start. Daarnaast is een bedrag € 14.000, wat bestemd was voor het Familiehuis, niet besteed.
3. Algemene voorzieningen jeugd (voordeel € 71.000)
Het voordelige saldo van € 71.000 is veroorzaakt doordat de onderwijsspecialist van het CJG, die uit deze gelden betaald wordt, in 2024 minder ingezet is dan aanvankelijk was beoogd en doordat het budget diverse kosten in 2024 niet volledig is benut.
4. Integrale projecten Sociaal Domein (voordeel € 206.000)
Bij de besluitvorming over de jaarrekening 2023 zijn voor de uitvoering van het vastgestelde Integraal Beleidskader Sociaal Domein middelen beschikbaar gesteld voor een maximale looptijd van 4 jaar (2024-2027). Het hier ontstane voordeel, ad € 206.000, wordt deels gecompenseerd door een nadelig resultaat van € 64.000 op taakveld Jeugdhulp begeleiding. Het resterende saldo, ad € 143.000, dient als dekking voor de uitvoering van het Integraal Beleidskader Sociaal Domein in de periode 2025-2027.
Bij de jaarrekening 2023 is besloten om voor de uitvoering van het vastgestelde Integraal Beleidskader Sociaal Domein middelen te reserveren voor een maximale looptijd van 4 jaar (te weten 2024, 2025, 2026 en 2027).
In lijn met dit besluit wordt voorgesteld om de resterende middelen uit 2024, ad € 143.000 voor dit doel en de onderliggende activiteiten te blijven bestemmen en daarmee beschikbaar te stellen in 2026 en 2027.
5. Overige afwijkingen (voordeel € 2.000)
Begeleiding (WMO): voordeel € 562.000
De totale uitgaven komen overeen met de prognose uit de derde bestuursrapportage 2024. In deze rapportage is gemeld dat in 2024 de totale uitgaven van de Wmo maatwerkvoorzieningen (waaronder de individuele begeleiding) naar verwachting ongeveer € 500.000 lager uitvallen. De uitgaven zijn lager dan begroot door intensiever contractmanagement en onder andere regietrajecten. Er zijn iets meer pgb's afgegeven dan verwacht. De ZIN-uitgaven waren lager dan verwacht.
Dagbesteding (WMO): voordeel € 190.000
De totale uitgaven komen overeen met de prognose uit de derde bestuursrapportage 2024. In deze rapportage is gemeld dat in 2024 de totale uitgaven van de Wmo maatwerkvoorzieningen (waaronder de dagbesteding) naar verwachting ongeveer € 500.000 lager uitvallen. Er zijn in werkelijkheid in 2024 iets minder pgb's voor de dagbesteding afgegeven dan verwacht.
Overige maatwerkarrangementen (WMO): voordeel € 94.000
In 2024 is er vanuit het CAK € 58.000 meer aan eigen bijdrage (abonnementstarief) ontvangen dan vooraf was begroot. Vanuit circulaires hebben wij in 2024 € 46.000 aan extra Rijks middelen ontvangen. Het was in 2024 nog niet noodzakelijk om deze extra middelen daadwerkelijk in te zetten. Voor 2025 en verder zullen deze wel nodig zijn om de verwachte uitgaven te kunnen bekostigen. Overige afwijkingen (nadeel van € 10.000).
Algemene toelichting 2e lijnszorg Jeugdhulpregio Foodvalley (JeugdFV) div. taakvelden : nadeel € 958.000
De 2e lijnszorg die door de Jeugdhulpregio Foodvalley (JeugdFV) wordt uitgevoerd heeft betrekking op de volgende taakvelden : Toegang en eerstelijnsvoorzieningen, Jeugdhulp begeleiding, Jeugdhulp behandeling, Jeugdhulp dagbesteding, Jeugdhulp zonder verblijf overig, Pleegzorg, Gezinsgericht, Jeugdhulp met verblijf overig, Behandeling GGZ zonder verblijf, Crisis/LTA/GGZ-verblijf, Gesloten plaatsing en Jeugdreclassering.). Vanwege de onderlinge afhankelijkheid en de leesbaarheid worden de afwijkingen van de eerdergenoemde taakvelden welke onderdeel zijn van de JeugdFV hieronder samengevat toegelicht.
De 2e lijnszorgkosten wordt gefinancierd vanuit de Jeugdwet. Dit is een openeinderegeling. Wat betekent dat wanneer gemeente, gecertificeerde instelling, medisch specialist of huisarts een indicatie voor deze zorg afgeeft de gemeente dit moet betalen. Op basis van de definitieve jaarcijfers vanuit de Jeugdhulpregio Foodvalley is de overschrijding op de kosten voor zorg in natura € 2.126.000 ten opzichte van de gemeentelijke begroting 2024. Deze overschrijding hangt vooral samen met de gestegen kosten voor ambulante jeugdzorg. Dit geldt zowel voor de ambulante begeleiding en behandeling als ook voor de de ambulante GGZ hulp.
Naast deze overschrijding zijn er incidentele voordelen voor afgerond in totaal € 1.168.000. Hierbij gaat het om € 696.000 voordeel door een teruggave vanuit de Jeugdhulpregio Foodvalley voor zorgkosten voorgaande dienstjaren (t/m 2023). Er is € 196.000 voordeel ontstaan doordat de 2e lijnszorgkosten voor Oekraïense jeugd worden gedekt uit het budget wat de gemeente ontvangt voor de opvang van Oekraïense inwoners. Tenslotte heeft de gemeente een incidenteel voordeel van € 277.000, o.a. als gevolg van ontvangen middelen bij de afrekening van zorgkosten (o.a. William Schrikkergroep en Veilig Thuis). Per saldo is er sprake van een tekort van afgerond € 958.000.
In de decembercirculaire 2024 zijn door het Rijk meerdere bedragen die specifiek betrekking hebben op de jeugdbudgetten toegekend voor een totaalbedrag van € 167.000. Het gaat concreet om ‘Niet beoogde jeugdzorgkosten vanwege verblijf’ voor een bedrag van € 125.000, ‘Vrijval van middelen uit de subsidieregeling cruciale jeugdzorg’ voor € 19.000 en ‘Onbenutte middelen Hervormingsagenda jeugd’ voor € 23.000. De rijksvergoeding is verantwoord op programma 5 Algemene Dekkingsmiddelen en Onvoorzien.
Jeugdhulp begeleiding: nadeel € 2.080.000
Het nadelige resultaat op het taakveld jeugdhulp begeleiding bedraagt € 2.080.000. Hiervan heeft een nadelig saldo van € 2.017.000 betrekking op de 2e lijnszorg. Voor de toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting zoals die eerder in dit document is opgenomen. Het overige nadelig saldo van € 63.000 heeft betrekking op de programmakosten voor het sociaal domein.
Jeugdhulp behandeling: voordeel € 985.000
Het voordelige resultaat op het taakveld jeugdhulp behandeling bedraagt € 985.000. Hiervan heeft een voordelig verschil van € 1.096.000 betrekking op de 2e lijnszorg. Voor de toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting zoals die eerder in dit document is opgenomen.
Een nadelig saldo van € 111.000 wordt veroorzaakt door hogere uitgaven op de PGB's jeugd. (Op dit moment zijn de cijfers voor de PGB's nog in concept! Voor definitieve cijfers van de PGB's zijn we nog in afwachting van het jaaroverzicht 2024 van de SVB).
Jeugdhulp dagbesteding: nadeel € 25.000
Het nadelige resultaat op het taakveld jeugdhulp dagbesteding bedraagt € 25.000. Voor de toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting zoals die eerder in dit document is opgenomen.
Jeugdhulp zonder verblijf overig: nadeel € 551.000
Het nadelige resultaat op het taakveld jeugdhulp zonder verblijf overig bedraagt € 551.000. Voor de toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting zoals die eerder in dit document is opgenomen.
Pleegzorg: voordeel € 1.007.000
Het voordelige resultaat op het taakveld pleegzorg bedraagt € 1.007.000. Voor de toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting zoals die eerder in dit document is opgenomen.
Gezinsgericht: nadeel € 1.199.000
Het nadelige resultaat op het taakveld gezinsgericht bedraagt € 1.199.000. Voor de toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting zoals die eerder in dit document is opgenomen.
Jeugdhulp met verblijf overig: nadeel € 1.780.000
Het nadelige resultaat op het taakveld jeugdhulp met verblijf overig bedraagt € 1.780.000. Voor de toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting zoals die eerder in dit document is opgenomen.
Behandeling GGZ zonder verblijf: voordeel € 925.000
Het voordelige resultaat op het taakveld behandeling GGZ zonder verblijf bedraagt € 925.000. Voor de toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting zoals die eerder in dit document is opgenomen.
Crisis/LTA/GGZ-verblijf: nadeel € 766.000
Het nadelige resultaat op het taakveld jeugdhulp crisis/LTA/GGZ verblijf bedraagt € 766.000. Voor de toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting zoals die eerder in dit document is opgenomen.
Gesloten plaatsing: nadeel € 108.000
Het nadelige resultaat op het taakveld gesloten plaatsing bedraagt € 108.000. Voor de toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting zoals die eerder in dit document is opgenomen.
Jeugdreclassering: voordeel € 934.000
Het voordelige resultaat op het taakveld jeugdreclassering bedraagt € 934.000. Voor de toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting zoals die eerder in dit document is opgenomen.
Beschermd wonen: nadeel € 112.000
De ingezette beweging van Beschermd Wonen naar Beschermd Thuis is in 2024 verder zichtbaar geworden. Hierdoor zien we dat de kosten voor Beschermd Wonen teruglopen en dat de kosten voor Beschermd Thuis toenemen. De afname op het gebied van Beschermd Wonen zorgt ook voor een lichte afname van de inkomsten eigen bijdrage die deze groep cliënten betaalt. Per saldo ontstaat er op dit taakveld een nadeel maar dit wordt volledig gecompenseerd met het voordeel op Beschermd Thuis PGB welke binnen taakveld Geëscaleerde zorg 18+ is ondergebracht.
Maatschappelijke-Overige en vrouwenopvangmaatwerkarrangementen (WMOWmo): voordeel € 181.000
Begeleide HuisvestingPascal/Erik: Jongpakken Volwassenen (voordeel € 26.000)
In 2024 is met Kwintes een lager uurtarief overeengekomen voor de gesubsidieerde activiteiten. Hierdoor is uiteindelijk ook een lager subsidiebedrag verleend ten opzichte van de eerder vastgestelde gemeentelijke begroting
Overige verschillen: voordeel € 15.000