Voor de 2e bestuursrapportage 2022 zijn de gemeentelijke risico’s weer geactualiseerd. In de toelichting van tabel 2 vindt u informatie over de risico’s en de voortgang van de genomen beheersmaatregelen en andere ontwikkelingen. Peildatum van deze risico's is 1 september 2022.
Het eerste half jaar van 2022 stond in het teken van de uitbraak van de oorlog in de Oekraïne. Een aantal risico's zijn hier direct aan gerelateerd. De coronacrisis komt steeds meer aan een einde. Maar ook hier geldt dat we best voorzichtig mogen zijn omdat in het verleden bleek dat juist in de herfstperiode het virus zich weer sterker manifesteerde.
In de afgelopen periode is de krapte op de arbeidsmarkt verder toegenomen. De gevolgen zijn ook binnen de gemeentelijke bedrijfsvoering merkbaar. Voldoende personeel is dan ook een zorg die fors toegenomen is. Dit komt in het nieuwe risico overzicht tot uiting.
De omvang van een risico wordt berekend op basis van:
1. Kans
2. Gevolg
| Kans | Score kans | Gevolg | Score Gevolg | |
| < 10 jaar | 10% | 1 | X < € 50.000 | 1 |
| 5 jaar < x < 10 jaar | 30% | 2 | € 50.000 < x < € 200.000 | 2 |
| 2 jaar < x < 5 jaar | 50% | 3 | € 200.000< x < € 500.000 | 3 |
| 1 jaar < x < 2 jaar | 70% | 4 | € 500.000< x < € 1.000.000 | 4 |
| X > 1 jaar | 90% | 5 | X > 1.000.000 | 5 |
De risicoscore wordt als volgt berekend:
Een risico dat zich 1 maal in de 3 jaar kan voordoen met een gevolg van € 250.000 dan krijgt het voor kans een 3 en voor gevolg een 3 en scoort dus 3 x 3 = 9.
Een risico dat zich 1 maal in de 2 jaar kan voordoen met een gevolg van € 600.000 dan krijgt het voor kans een 4 en voor gevolg een 4 en scoort dus 4 x 4 = 16.
In de hiernavolgende tabel is een overzicht opgenomen van de belangrijkste gemeentelijke risico’s. Het betreft hier risico’s waarvan de omvang hoger is dan € 0,5 miljoen. De risico’s zijn extern van karakter. Het betreft een totaalbedrag van € 11,85 miljoen aan incidentele risico’s. De structurele risico’s bedragen € 1,3 miljoen.
| Programma 1: Fysieke leefomgeving | Financieel gevolg | Beheersmaatregelen | Bruto score | Netto score | Toelichting |
| De invoering van de Omgevingswet is een complex en intensief traject. Daarbij worden diverse risico’s onderkend zoals: mogelijke leges derving, veranderende samenwerking met derden, onzekerheid over de te verwachten kosten, software aanpassingen, nieuwe juridische procedures en uitstel van de wet. | € 1,0 miljoen (i) | Er is een projectgroep die verantwoordelijk is voor het treffen van maatregelen om de invoering van de Omgevingswet soepel te laten verlopen. | 12 | 12 | De invoering van de omgevingswet is vertraagd als gevolg van de corona crisis. |
| De verbetering van het exploitatieresultaat van DEVO (Duurzame Energie Veenendaal-Oost) blijft achter bij de prognose als gevolg van vertraging in de realisatie van het volloopschema van de aan te sluiten woningen op het warmtenet en als gevolg van prijsontwikkelingen op de energiemarkt. Daarnaast staat de gemeente voor 100% borg voor de financiering van DEVO door de banken. | € 0,6 miljoen (i) | Monitoring van de ontwikkeling van het exploitatieresultaat van DEVO en tijdige bijstelling van het businessmodel door DEVO. | 15 | 12 | Geen op- of aanmerkingen. |
| DEVOG: 1. Extra kosten door hoge inflatie; 2. Extra kosten door congestie van het electriciteitsnetwerk. | € 0,75 miljoen (i) | Doorberekenen prijsstijgingen in de aansluitbijdragen en tarieven. | 20 | 16 | Risico verhoogd per 1 september 2022 |
| Kostenstijgingen investeringen MIP door stijging inflatie en gevolgen van de oorlog in Oekraïne | € 2,0 miljoen (i) | Doorberekenen prijsstijgingen in tarieven waar mogelijk. | 25 | 25 | Update per 1 september 2022. De komende tijd zal dit risico worden bijgesteld op basis van de ervaringen in de praktijk. |
| Programma 2: Economie, Werk en Ontwikkeling | Financieel gevolg | Beheersmaatregelen | Bruto score | Netto score | Toelichting |
| De parkeerexploitatie blijft achter bij de prognoses. | € 0,3 miljoen (s) | Monitoren ontwikkelingen en anticiperen op mogelijke gevolgen van een pandemie; Bijstellen visie parkeren; Inzet reserve parkeren. | 12 | 6 | Geen wijzigingen. |
| Programma 3: Sociale leefomgeving | Financieel gevolg | Beheersmaatregelen | Bruto score | Netto score | Toelichting |
| De Jeugdzorg is een ‘open-eind’ regeling die kan leiden tot extra kosten. | € 0,5 miljoen (i) | De maatregelen waartoe besloten is worden maandelijks gevolgd via de maatregelen monitor. | 25 | 15 | Geen wijzigingen |
| De uitkeringslasten stijgen en/of de BUIG-uitkering van het rijk neemt af. | € 0,8 miljoen (i) | Inzet van re-integratie en poortwachtersinstrumenten. | 16 | 16 | Geen wijzigingen |
| Programma 5: Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien | Financieel gevolg | Beheersmaatregelen | Bruto score | Netto score | Toelichting |
| Gevolgen Oorlog in Oekraïne zoals de opvang van oorlog vluchtelingen en het beëindigen van het contract met Gazprom. | € 0,5 miljoen (i) | Compensatie rijk; | 15 | 10 | Geen wijzigingen |
| Uitbraak Pandemie Coronavirus | € 0,5 miljoen (i) | Compensatie rijk; | 12 | 9 | Geen wijzigingen |
| Bezuinigingen door het Rijk op de algemene uitkering. | € 1,0 miljoen (s) | Monitoring ontwikkeling rijksuitgaven. | 12 | 12 | Het Rijk en de VNG hebben de accressen voor de jaren 2022 t/m 2025 vastgezet op de standen van de meicirculaire, dus het risico van trap op/trap af vervalt de komende jaren. Het risico wordt nu gekoppeld aan: - een mogelijke recessie en eventuele bezuinigingen richting alle sectoren (ook de gemeenten); - de mogelijke gevolgen van de nieuwe financieringssystematiek vanaf 2026. |
| Financiële tegenvallers bij gemeenschappelijke regelingen. | € 1,0 miljoen (i) | De verbonden partijen worden nauwlettend gevolgd en beoordeeld. | 16 | 12 | Geen wijzigingen |
| Per 1 januari 2016 is de wet Vennootschapsbelasting overheidsbedrijven ingevoerd. Net als bij stichtingen en verenigingen wordt bij gemeenten bekeken welke activiteiten in de zin van de Vpb structureel winstgevend zijn. Op basis van specifieke regels – over bijvoorbeeld rente en afschrijving – wordt jaarlijks winst of verlies van elk van deze activiteiten bepaald. Over de totale winst zal Vennootschapsbelasting worden afgedragen. Voor de Vpb vormt het cluster grondbedrijf en de relatie met OVO het belangrijkste aandachtsgebied. | € 0,9 miljoen (i) | 1.Doorlichten beleidsterreinen waar VPB geldt. 2.Interne controle. | 12 | 12 | Geen wijzigingen |
| Het niet naleven van de algemene verordening gegevensbescherming (AVG) kan onbedoeld leiden tot het delen van privacy- gevoelige gegevens en eventuele boetes. | € 0,5 miljoen (i) | 1.Bewustmakingsactiviteiten. 2.Technische maatregelen. | 15 | 15 | Geen wijzigingen |
| Het (al dan niet bewust) lekken van gegevens die geheim dienen te blijven, bijvoorbeeld bedrijfsvertrouwelijke informatie. | € 0,8 miljoen (i) | 1. Bewustmakingsactiviteiten. 2.Technische maatregelen. | 12 | 8 | Geen wijzigingen |
| Programma 6: Bedrijfsvoering | Financieel gevolg | Beheersmaatregelen | Bruto score | Netto score | Toelichting |
| Onvoldoende personeel. Zowel geschikt personeel als ook voldoende personeel | € 2 miljoen (i) | 1. Strategische personeelsplanning. 2. Beheersing budget loonkosten. 3. Werving en selectie op grond van talenten. | 25 | 25 | Dit risico is per 1 september 2022 van een update voorzien en is hierdoor aanzienlijk gestegen. Dit wordt veroorzaakt door de uitzonderlijke krapte op de arbeidsmarkt. |
| Beschikbare weerstandscapaciteit | Bedrag in € |
| Algemene Reserve | 28.101.000 |
| Onbenutte belastingcapaciteit | 6.800.000 |
| Onvoorziene uitgaven | 100.000 |
| Stille reserves | 1.000.000 |
| Startersleningen | 1.000.000 |
| Totaal | 37.001.000 |
Door zowel de stijging van de weerstandscapaciteit van € 32, 7 miljoen naar € 37 miljoen en een toename van het risicobedrag van € 11,6 miljoen naar € 13,2 miljoen, bedraagt de ratio op basis van een voorlopige berekening 2,8 (€ 37 miljoen/ € 13,2 miljoen). Bij deze berekening is zoals gebruikelijk een zekerheid van 90% toegepast. Ten tijde van de eerste bestuursrapportage 2022 bedroeg de ratio ook 2,8.
In termen van het Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement is de waardering gelijk gebleven met goed. Het Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement geeft aan het cijfer 2,8 de classificatie 'goed' (1,4 - 2,0 = ruim voldoende, > 2,0 = goed). Dit was ook goed bij de begroting 2022 en de eerste bestuursrapportage 2022.