Vanuit het raadsakkoord 'Samen werken in vertrouwen' was onze inzet gericht op het behoud en uitbreiden van de lokale werkgelegenheid. Veenendaal willen we aantrekkelijk houden als vestigingsplaats voor ondernemers, zowel voor de bedrijventerreinen als voor de winkelcentra. We continueerden de investeringen en de activiteiten gericht op een aantrekkelijke vestigingsplaats, een goed ondernemersklimaat en betere ondernemersdienstverlening. Een goede samenwerking met het georganiseerde bedrijfsleven om dit mogelijk te maken staat daarbij voorop. Waar mogelijk ondersteunen we individuele ondernemers en richten we ons op het behouden van bestaande en binnenhalen van nieuwe bedrijven in onze gemeente. Hierbij houden we rekening met de beperkte ruimtelijke mogelijkheden.
Programma 2: Economie, Werk en Ontwikkeling
Thema's
Terug naar navigatie - Thema'sDe visie van het Programma Economie, Werk en Ontwikkeling komt tot uiting in twee thema’s:
I. Economische ontwikkeling en werkgelegenheid
II. Recreatie en toerisme
I. Economische ontwikkeling en werkgelegenheid
Duurzaam ondernemen en circulaire economie
De drie grote transities (energie, circulair en klimaatadaptatie) hebben veel impact, ook voor ondernemers. Veenendaal ondersteunt hen daarin via de opgave duurzaamheid. Praktisch betreft dat het programma Energieneutraal Veenendaal (ENV) en de Regionale Energiestrategie, het regionale programma Living Lab Regio Foodvalley Circulair en onze ambities op het gebied van klimaatadaptatie via het omgevingsplan Openbare Ruimte (OPOR). Daarvoor is intensief samengewerkt met de Bedrijvenkring Ondernemend Veenendaal (BOV), waarmee een Green Deal is getekend. In de binnenstad is ingezet op vergroening en wateropvang in samenwerking met Winkelstad Veenendaal.
Werkgelegenheid
Tekorten aan voldoende en gekwalificeerd personeel, naast een tekort aan bedrijfsruimte, kunnen belemmerend werken op economische groei. Dit kunnen we niet kwantificeren maar blijft een aandachtspunt. De werkgelegenheidscijfers over 2023 laten zien dat er een groei is in het aantal arbeidsplaatsen van 33.368 (2022) naar 34.496 (2023). De groei is voornamelijk in de sectoren bouwnijverheid, informatie en communicatie en gezondheids- en welzijnszorg. De regio Foodvalley blijft één van de landelijke regio’s waar het tekort aan arbeidskrachten het grootst is. We hebben regionaal geïnvesteerd in het ontwikkelen en organiseren van projecten om de aansluiting tussen vraag en aanbod van personeel en ondernemers te verbeteren. Er is ook meer inzet gepleegd op het inzichtelijk maken van het zogenaamde onbenutte arbeidspotentieel. Veenendaal profileerde zich in de regio als ICT-gemeente.
Vitale Binnenstad
Veel dingen in de binnenstad gaan goed. Tegelijkertijd zijn het voor de ondernemers in de binnenstad uitdagende tijden. Ze hebben te maken gehad met torenhoge energiekosten. Gelukkig zijn de energiekosten in de 2e helft van 2023 aanzienlijk gedaald. Wel zijn er nog steeds zorgen over het relatief lage consumentenvertrouwen en de opgelopen inflatie. Daarnaast zijn de loon- en huurkosten gestegen en hebben ondernemers te maken gekregen met het terugbetalen van ontvangen coronagelden. Een aantal ondernemers heeft het afgelopen jaar helaas de deuren moeten sluiten. Tegelijkertijd zijn er ook weer nieuwe bedrijven in de binnenstad gestart. Waar de leegstand in onze binnenstad de afgelopen jaren fors is teruggelopen zien we de leegstand in de tweede helft van 2023 weer iets oplopen. De bezoekers wisten de binnenstad het afgelopen jaar gelukkig nog goed te vinden. De bezoekersaantallen en de omzetten zijn over het algemeen nog steeds goed. Samen met onze belanghebbenden in de binnenstad geven we uitvoering aan het door de raad vastgestelde programmaplan Vitale Binnenstad. Verschillende projecten zijn uitgevoerd om onze binnenstad meer vitaal te maken. Een mooie opsteker is de prijs die het Stadsstrand heeft gewonnen voor het meest inspirerende binnenstadsproject van het jaar. Meer informatie over de binnenstad is te lezen onder het doel ‘uitvoering van het programma Vitale Binnenstad’ (1.f.1.).
Digitalisering
In de steeds meer digitaliserende samenleving is het van belang dat zowel het breed midden- en kleinbedrijf (MKB) als het MKB in de ICT-sector een personeelsbeleid ontwikkelt dat zorgt voor duurzame inzetbaarheid en sterke concurrentiepositie. Het MKB in de ICT-sector, kan daarbij ondersteund worden in het opstellen van een goed HR-beleid. Hiermee is een start gemaakt in 2023. Men kon vouchers inzetten voor het opstellen van actueel HR-beleid en waar mogelijk ook aansluiten op bestaande opleiders. Voor de digitalisering van de brede samenleving is begonnen met het opstellen van beleid om digitale inclusie te bevorderen.
II. Recreatie en toerisme
Evenementenbeleid
In 2023 is nieuw beleid opgesteld met daarin onder andere aandacht voor duurzaamheid, locaties, geluidsnormen en levendigheid. Daartoe is een breed participatietraject gevolgd. De behandeling van dit beleid in de raad van 12 oktober 2023 heeft nog niet geleid tot besluitvorming, maar bleek aanleiding voor een extra dialoogavond over bepaalde discussiepunten, zoals evenementen op zondag en geluidsnormen. De bevindingen van de dialoogavond gaan in het voorstel en de nota verwerkt worden om vervolgens in 2024 opnieuw ter vaststelling aan de raad aan te bieden.
Recreatie
De toeristische sector is in 2023 verder hersteld van de effecten van de coronamaatregelen van een paar jaar geleden. Zowel het inkomend toerisme uit het buitenland als het binnenlands toerisme is landelijk gezien weer boven het niveau van 2019.
In 2023 is voor het eerst een visie op toerisme en recreatie opgesteld voor de gemeente Veenendaal. We hebben input opgehaald bij verschillende betrokken partijen uit de Veenendaalse toeristische sector. De belangrijkste ambities zijn vastgelegd in een visiedocument. Planning is dat dit document in maart 2024 wordt behandeld in de gemeenteraad.
Eind 2023 is de samenwerking met het Regionaal Bureau voor Toerisme (RBT) Utrechtse Heuvelrug en Vallei met drie jaar verlengd tot en met eind 2026. Het RBT gaat de komende jaren Veenendaal nog beter onder de aandacht brengen als een toeristische bestemming gelegen tussen de Utrechtse Heuvelrug, de Grebbelinie en de Gelderse Vallei. Verder is er in 2023 overeenkomst bereikt over het aanleggen van een wandelknooppuntennetwerk. Dit wandelknooppuntennetwerk wordt opgeleverd voor de start van het toeristisch seizoen 2024.
Thema I: Economische ontwikkeling en werkgelegenheid
Wat willen we bereiken? (doelstellingen)
Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken? (doelstellingen)-
Thema I: Economische ontwikkeling en werkgelegenheid
- I.a. Veenendaal is een aantrekkelijke stad om te werken en ondernemen.
- I.b. Behouden en uitbreiden werkgelegenheid voor Veenendaal.
-
I.c. Samen met de Ontwikkelingsmaatschappij Utrecht (OMU) intensiveren we de bedrijventerreinen waardoor er een hogere verdichtingsgraad ontstaat ofwel meer mensen kunnen werken op een m².
- I.c.1. Bedrijventerreinen, kantoorlocaties en binnenstad worden aantrekkelijker gemaakt in 2023, gericht op een optimaal vestigings- en investeringsklimaat.
- I.c.2. We voeren de Visie Bedrijventerreinen uit met specifieke aandacht voor handhaven bedrijvigheid, optimaal ruimtegebruik en stimulering duurzaamheid en circulariteit in 2023.
- I.d. ICT Campus faciliteert regionale samenwerkingen tussen bedrijfsleven, overheid en onderwijs.
- I.e. We willen uitbreiding van het aantal bedrijventerreinen.
-
I.f. Veenendaal is een aantrekkelijke stad om te wonen, werken en leven.
- I.f.1. We geven uitvoering aan het programma Vitale Binnenstad met aandacht voor een divers pallet aan functies, toegankelijkheid, vergroening en verduurzaming, innovaties en versterking van de uitvoeringsstructuur.
- I.f.2. We werken aan de branding van Veenendaal via #ditisveenendaal: Door middel van het Merk Veenendaal zetten we Veenendaal op de kaart als een aantrekkelijke stad om te wonen, werken en leven.
Wat willen we bereiken? (doelstellingen)
Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken? (doelstellingen)I.a. Veenendaal is een aantrekkelijke stad om te werken en ondernemen.
I.b. Behouden en uitbreiden werkgelegenheid voor Veenendaal.
I.c. Samen met de Ontwikkelingsmaatschappij Utrecht (OMU) intensiveren we de bedrijventerreinen waardoor er een hogere verdichtingsgraad ontstaat ofwel meer mensen kunnen werken op een m².
I.d. ICT Campus faciliteert regionale samenwerkingen tussen bedrijfsleven, overheid en onderwijs.
I.e. We willen uitbreiding van het aantal bedrijventerreinen.
I.f. Veenendaal is een aantrekkelijke stad om te wonen, werken en leven.
Thema II: Recreatie en toerisme
Wat willen we bereiken? (doelstellingen)
Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken? (doelstellingen)-
Thema II: Recreatie en toerisme
- II.a. Veenendaal heeft een aantrekkelijke binnenstad waar bezoekers uit de regio en toeristen graag op bezoek komen.
- II.b. Veenendaal is beter verbonden met het groene ommeland waardoor bewoners uit Veenendaal gemakkelijk de natuur kunnen intrekken en toeristen die in de regio verblijven, ook Veenendaal aandoen.
Wat willen we bereiken? (doelstellingen)
Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken? (doelstellingen)II.a. Veenendaal heeft een aantrekkelijke binnenstad waar bezoekers uit de regio en toeristen graag op bezoek komen.
II.b. Veenendaal is beter verbonden met het groene ommeland waardoor bewoners uit Veenendaal gemakkelijk de natuur kunnen intrekken en toeristen die in de regio verblijven, ook Veenendaal aandoen.
Verbonden partijen
Terug naar navigatie - Verbonden partijenDe volgende verbonden partij levert een bijdrage aan het realiseren van de doelen uit dit programma:
- Sociale werkvoorziening Zuid-Oost Utrecht (IW4).
Zie voor meer informatie paragraaf E Verbonden partijen.
Financiële programmarealisatie 2023 (bedragen x € 1.000)
Terug naar navigatie - Financiële programmarealisatie 2023 (bedragen x € 1.000)Programma 2 Economie, Werk en Ontwikkeling | ||||
---|---|---|---|---|
Primitief | Raming 2023 Na begrotingswijziging | Realisatie 2023 | Saldo 2023 | |
Lasten | 2.116 | 2.422 | 2.246 | 176 |
Baten | 999 | 999 | 1.077 | 78 |
Gerealiseerd totaal saldo van baten en lasten | -1.117 | -1.423 | -1.169 | 254 |
Toevoeging aan reserve | 0 | 4.250 | 4.401 | -151 |
Onttrekking aan reserve | 723 | 1.971 | 1.971 | 0 |
Gerealiseerd resultaat | -393 | -3.702 | -3.599 | 103 |
Toelichting op de financiële programmarealisatie (bedragen x € 1.000)
Terug naar navigatie - Toelichting op de financiële programmarealisatie (bedragen x € 1.000)Ten opzichte van de in de 3e bestuursrapportage 2023 aangepaste begroting, zijn de grootste afwijkingen als volgt:
Taakveld | Afwijking 2023 | V/N |
---|---|---|
Bedrijfsloket en -regelingen | 138 | V |
Belastingen Overig | 28 | N |
Economische ontwikkeling | 120 | V |
Openbaar groen en (openlucht) recreatie | 49 | V |
Overige verschillen | 26 | N |
Totaal afwijkingen programma 2 | 254 |
Bedrijfsloket en -regelingen: voordeel € 138.000
De verwachte aanvragen voor het innovatiefonds ten behoeve van het bedrijfsleven zijn eind 2023 nog niet ingediend, vandaar de onderbesteding van € 86.000. De verwachting is dat deze aanvragen in 2024 volgen. De middelen zijn dan ook overgeheveld naar 2024. Daarnaast is de hoogte van de subsidie aan het Ondernemersfonds direct gekoppeld aan de inkomsten reclamebelasting. Elk jaar wordt een inschatting gemaakt, maar de reclamebelasting kan uiteindelijk hoger of lager uitvallen en dat heeft gevolgen voor de uitbetaling van de definitieve subsidie. In 2023 betekende dit per saldo € 35.000 afwijking ten opzichte van de begroting.
De hoogte van de subsidie aan Stichting Winkelstad Veenendaal is direct gekoppeld aan de inkomsten BIZ heffing. Elk jaar wordt een inschatting gemaakt, maar de BIZ heffing kan uiteindelijk hoger of lager uitvallen en dat heeft gevolgen voor de uitbetaling van de definitieve subsidie.
Belastingen overig: nadeel € 28.000
De gemeente heeft minder reclamebelasting ontvangen dan begroot, zie ook de toelichting hierboven.
Economische ontwikkeling: voordeel € 120.000
Het voordelige saldo van het taakveld Economische ontwikkeling bedraagt € 120.000. Dit heeft een aantal oorzaken:
1. Het voordelige saldo van € 42.000, is hoofdzakelijk het gevolg van lagere uitgaven met betrekking tot het project Herwaardering Vakmanschap. In 2023 is in het budget voor economische ontwikkeling namelijk voor een bedrag van € 82.000 rekening gehouden met uitgaven in het kader van het project Herwaardering Vakmanschap. De werkelijke uitgaven voor dit project zijn in 2023 € 39.000 lager uitgevallen. Het project krijgt in 2024 een nieuwe impuls. Voorgesteld wordt om € 39.000 via de resultaatbestelling bij deze jaarstukken over te hevelen van 2023 naar 2024.
2. ICT-Campus: in afwachting van de doorstart van ICT-campus, zijn de voorbereidende activiteiten gestart, echter niet in volle omvang benut. Per saldo ad. € 30.000 wijkt dit af ten opzichte van de begroting.
3. Vitale Binnenstad: op het budget van het programma Vitale Binnenstad resteert een bedrag van € 51.000. Voor het onderdeel vergroenen en beleven van de binnenstad zijn diverse plannen in voorbereiding (onder andere vergroenen Marktplein). De uitvoering hiervan zal pas in 2024 plaatsvinden.
4. Overige posten: nadeel € 3.000
Op de overige onderdelen binnen dit taakveld zijn geringe afwijkingen zichtbaar voor een totaalbedrag van € 3.000.
Openbaar groen en (openlucht) recreatie: voordeel € 49.000
De visie recreatie en toerisme is vertraagd en ligt pas medio maart 2024 ter besluitvorming in de gemeenteraad. Hierdoor zijn de middelen die met de uitvoering van deze visie samenhangen in 2023 nog niet besteed. Deze bestedingen, waaronder realisatie van het bezoekerscentrum Kwintelooijen zullen daardoor in 2024 plaatsvinden.
Overige verschillen: nadeel € 26.000
Reservemutaties
Toevoegingen aan de reserves: nadeel € 151.200
In lijn met eerdere besluitvorming zijn de volgende toevoegingen aan de reserves, die afwijken van de begroting, verwerkt:
- Een storting in de bestemmingsreserve meerjarige middelen van € 30.200 voor de resterende middelen van het programma ICT-campus.
- Een storting van € 35.000 in de bestemmingsreserve meerjarige middelen van het resterende budget voor het crisisherstelfonds.
- Een storting van € 86.000 in de bestemmingsreserve meerjarige middelen van het resterende budget voor het innovatiefonds.