In de bestuursrapportages geven we u een beeld van de eventuele relevante ontwikkelingen qua risico’s en beheersing daarvan. Bij de begrotingen geven we uitvoeriger beeld van de risico's en zetten we die af tegen het weerstandsvermogen.
Overigens zijn we binnen de organisatie ook de werking en mogelijk systematiek van de risico analyse aan het bezien. We bezien of nog meer dan tot nu toe de relevante risico's voor de realisatie van de bestuurlijke doelstellingen daarin een plek kunnen krijgen. En daarmee tegelijkertijd het bewustzijn van risico's en relevantie van de sturing daarop nog meer in de dagelijkse uitvoering een plek te geven. En daarbij tevens te kijken naar de wijze waarop we die risico's in geld vertalen.
Actueel beeld
Internationaal zien we dat de spanningen en de risico's toenemen. Met name de geopolitieke spanningen en de handelstarieven zorgen voor grote onzekerheden in de financiële wereld. Deze ontwikkelingen hebben ook gevolgen voor de wereldeconomie en dus ook onze economie.
We zien de kans op een recessie verder stijgen, risico's qua prijsstijgingen, kosten van financiering maar ook in de zin van de preparatie van de bevolking en onze eigen organisatie op calamiteiten van uiteenlopende aard waaronder bijvoorbeeld onrust in de samenleving, cyberrisico's, tijdelijk uitval van nutsvoorzieningen.
We zijn hierbij aangehaakt bij de landelijke ontwikkelingen en die met de veiligheidsregio. En we zetten intern stappen in het waarborgen van de meest cruciale bedrijfsprocessen.
Ook zaken als stikstof en netcongestie zijn relevante factoren in de realisatie van onze (toekomstige) ambities.
Naast genoemde risico's qua oplopende prijzen zijn de belangrijkste risico's de nog steeds oplopende kosten van jeugdzorg en de haalbaarheid van de taakstellingen daarop, risico's van mogelijk oplopende uitkeringslasten of minimakosten, de (on) toereikendheid van rijks financiering en de krapte op de arbeidsmarkt die het lastig maakt voor bepaalde specifieke functies mensen te vinden. Op dat laatste is inmiddels een arbeidsmarkt-campagne gestart.
Een aantal risico's is inmiddels voldoende afgezwakt om niet meer prominent benoemd te worden:
- Het risico op de algemene uitkering;
- Financiële tegenvallers bij gemeenschappelijke regelingen;
- De invoering van de omgevingswet;
- DEVO.
Los van genoemde (on)toereikendheid van rijksmiddelen is de voorspelbaarheid van tegenvallers in de algemene uitkering dermate dat het risico op dit vlak beperkt is. De gemeenschappelijke regelingen hebben veelal een eigen risicomanagement dat hun de gelegenheid biedt om maatregelen te nemen om tegenvallers op te vangen. Een algemeen risico is daarmee niet langer goed te onderbouwen. De omgevingswet is inmiddels ingevoerd waardoor ook dit risico kan vervallen. Tenslotte presteert DEVO de afgelopen periode steeds beter en zien we door de schaalvergroting bij de warmtenetten het risico afnemen. Daarom wordt ook dit risico niet langer opgenomen.
Daarnaast hebben de afgelopen periode zich nieuwe risico's aangediend die aandacht vragen. Het betreft:
- De te geringe indexatie die wordt geraamd bij nieuwbouwprojecten, onderhoud en grond, weg en waterbouw voorziengen.
- Door een nieuwe indexatiesystematiek bij onze instellingen kunnen problemen ontstaan als zij zich niet tijdig aanpassen aan de nieuwe werkelijkheid.
- Het aanvullend Zorg en Welzijn Akkoord (AZWA);
- De onjuiste beoordeling van een arbeidsrelatie, de zogenaamde ZZP-problematiek (wet DBA).
Een en ander wordt in financiële zin nog voldoende afgedekt door de gemeentelijke weerstandscapaciteit.
| Tabel 1 Beschikbare weerstandscapaciteit | Bedrag in € |
|---|---|
| Algemene reserve voor resultaat 1e bestuursrapportage 2025 | 33.558.000 |
| Onbenutte belastingcapaciteit ozb | 8.000.000 |
| Totale weerstandscapaciteit | 41.558.000 |
De beschikbare weerstandscapaciteit wordt voor het belangrijkste deel gevoed door de algemene reserve met een bedrag van € 33,5 miljoen (incidenteel). Ook de onbenutte belastingcapaciteit is met € 8 miljoen (structureel) een belangrijke bron voor de weerstandcapaciteit. Doordat er sprake is van een structurele post is deze post belangrijker dan hij zo op het eerste gezicht oogt in vergelijking met de algemene reserve.
De gemeentelijke weerstandscapaciteit bedraagt totaal € 41.5 miljoen.