Voor de 1e bestuursrapportage 2022 zijn de gemeentelijke risico’s weer geactualiseerd. In de toelichting van tabel 2 vindt u informatie over de risico’s en de voortgang van de genomen beheersmaatregelen en andere ontwikkelingen. Peildatum van deze risico's is 1 mei 2022.
Het eerste kwartaal van 2022 stond in het teken van de uitbraak van de oorlog in de Oekraïne. Een aantal nieuwe risico's zijn hier direct aan gerelateerd. De coronacrisis komt steeds meer aan een einde. Het risico in dit kader is dan ook sterk naar beneden bijgesteld. Maar ook hier geldt dat we niet te vroeg mogen juichen want nieuwe varianten zijn weer in opkomst. De effecten hiervan weten we nog niet zodat het pandemie risico de komende tijd onze aandacht zal blijven vragen.
De omvang van een risico wordt berekend op basis van:
1. Kans
2. Gevolg
| Kans | Score kans | Gevolg | Score Gevolg | |
|---|---|---|---|---|
| < 10 jaar | 10% | 1 | X < € 50.000 | 1 |
| 5 jaar < x < 10 jaar | 30% | 2 | € 50.000 < x < € 200.000 | 2 |
| 2 jaar < x < 5 jaar | 50% | 3 | € 200.000< x < € 500.000 | 3 |
| 1 jaar < x < 2 jaar | 70% | 4 | € 500.000< x < € 1.000.000 | 4 |
| X > 1 jaar | 90% | 5 | X > 1.000.000 | 5 |
De risicoscore wordt als volgt berekend:
Een risico dat zich 1 maal in de 3 jaar kan voordoen met een gevolg van € 250.000 krijgt voor kans een 3 en voor gevolg een 3 en scoort dus 3 x 3 = 9.
Een risico dat zich 1 maal in de 2 jaar kan voordoen met een gevolg van € 600.000 krijgt voor kans een 4 en voor gevolg een 4 en scoort dus 4 x 4 = 16.
In de hiernavolgende tabel is een overzicht opgenomen van de belangrijkste gemeentelijke risico’s. Het betreft hier risico’s waarvan de omvang hoger is dan € 0,5 miljoen. De risico’s zijn extern van karakter. Het betreft een totaalbedrag van € 9,6 miljoen aan incidentele risico’s. De structurele risico’s bedragen € 1,3 miljoen.
| Programma 1: Fysieke leefomgeving | Financieel gevolg | Beheersmaatregelen | Bruto score | Netto score | Toelichting |
|---|---|---|---|---|---|
| De invoering van de Omgevingswet is een complex en intensief traject. Daarbij worden diverse risico’s onderkend zoals: mogelijke leges derving, veranderende samenwerking met derden, onzekerheid over de te verwachten kosten, software aanpassingen, nieuwe juridische procedures en uitstel van de wet. | € 1,0 miljoen (i) | Er is een projectgroep die verantwoordelijk is voor het treffen van maatregelen om de invoering van de Omgevingswet soepel te laten verlopen. | 12 | 12 | De invoering van de omgevingswet is vertraagd als gevolg van de coronacrisis. |
| De verbetering van het exploitatieresultaat van DEVO (Duurzame Energie Veenendaal-Oost) blijft achter bij de prognose als gevolg van vertraging in de realisatie van het volloopschema van de aan te sluiten woningen op het warmtenet en als gevolg van prijsontwikkelingen op de energiemarkt. Daarnaast staat de gemeente voor 100% borg voor de financiering van DEVO door de banken. | € 0,6 miljoen (i) | Monitoring van de ontwikkeling van het exploitatieresultaat van DEVO en tijdige bijstelling van het businessmodel door DEVO. | 15 | 12 | Geen op- of aanmerkingen. |
| DEVOG: Door stijging inflatie en gevolgen van de oorlog in de Oekraïne ontstaan grote prijsfluctuaties. | € 0,5 miljoen (i) | Doorberekenen prijsstijgingen in de aansluitbijdragen en tarieven. | 20 | 12 | Nieuw per 1 mei 20222 |
| Kostenstijgingen investeringen MIP door stijging inflatie en gevolgen van de oorlog in Oekraïne | € 2,0 miljoen (i) | Doorberekenen prijsstijgingen in tarieven waar mogelijk. | 25 | 25 | Update per 1 mei. De komende tijd zal dit risico worden bijgesteld op basis de ervaringen in de praktijk. |
| Programma 2: Economie, Werk en Ontwikkeling | Financieel gevolg | Beheersmaatregelen | Bruto score | Netto score | Toelichting |
| De parkeerexploitatie blijft achter bij de prognoses. | € 0,3 miljoen (s) | Monitoren ontwikkelingen Anticiperen op mogelijke gevolgen van een pandemie Bijstellen visie parkeren Inzet reserve parkeren | 12 | 6 | Update per 1 mei 2022.Door de inzet van de reserve parkeren daalt het risico van € 0,5 miljoen naar €0,3 miljoen. |
| Programma 3: Sociale leefomgeving | Financieel gevolg | Beheersmaatregelen | Bruto score | Netto score | Toelichting |
| De Jeugdzorg is een ‘open-eind’ regeling die kan leiden tot extra kosten. | € 0,5 miljoen (i) | De maatregelen waartoe besloten is worden maandelijks gevolgd via de maatregelen monitor. | 25 | 15 | Update per 1 mei 2022 |
| De uitkeringslasten stijgen en/of de BUIG-uitkering van het rijk neemt af. | € 0,8 miljoen (i) | Inzet van re-integratie en poortwachtersinstrumenten. | 16 | 16 | Update per 1 mei 2022. |
| Programma 5: Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien | Financieel gevolg | Beheersmaatregelen | Bruto score | Netto score | Toelichting |
| Gevolgen Oorlog in Oekraïne zoals de opvang van oorlog vluchtelingen en het beëindigen van het contract met Gazprom. | € 0,5 miljoen (i) | Compensatie rijk; | 15 | 10 | Update per 1 mei 2022 |
| Uitbraak Pandemie Coronavirus | € 0,5 miljoen (i) | Compensatie rijk; | 12 | 9 | Update per 1 mei 2022, vanwege de huidige omstandigheden is het risico verlaagd van € 1,7 miljoen naar € 0,5 miljoen. |
| Bezuinigingen door het Rijk op de algemene uitkering. | € 1,0 miljoen (s) | Monitoring ontwikkeling rijksuitgaven omdat op basis van het principe samen de trap op en de trap af de hoogte van de algemene uitkering kan variëren. | 12 | 12 | Geen op- of aanmerkingen. |
| Financiële tegenvallers bij gemeenschappelijke regelingen. | € 1,0 miljoen (i) | De verbonden partijen worden nauwlettend gevolgd en beoordeeld. | 16 | 12 | Gemeente Veenendaal neemt deel in tal van gemeenschappelijke regelingen. Ook deze instanties kunnen te maken hebben met tegenvallende exploitatiecijfers vanwege het coronavirus. In eerste instantie moeten deze tegenvallers binnen hun eigen weerstandsvermogen worden opgevangen. Is dat niet toereikend, dan zullen de deelnemende gemeenten worden aangesproken. |
| Per 1 januari 2016 is de wet Vennootschapsbelasting overheidsbedrijven ingevoerd. Net als bij stichtingen en verenigingen wordt bij gemeenten bekeken welke activiteiten in de zin van de Vpb structureel winstgevend zijn. Op basis van specifieke regels – over b0ijvoorbeeld rente en afschrijving – wordt jaarlijks winst of verlies van elk van deze activiteiten bepaald. Over de totale winst zal vennootschapsbelasting worden afgedragen. Voor de Vpb vormt het cluster grondbedrijf en de relatie met OVO het belangrijkste aandachtsgebied. | € 0,9 miljoen (i) | 1.Doorlichten beleidsterreinen waar VPB geldt. 2.Interne controle. | 12 | 12 | |
| Het niet naleven van de algemene verordening gegevensbescherming (AVG) kan onbedoeld leiden tot het delen van privacy- gevoelige gegevens en eventuele boetes. | € 0,5 miljoen (i) | 1.Bewustmakingsactiviteiten. 2.Technische maatregelen. | 15 | 15 | Geen op- of aanmerkingen. |
| Het (al dan niet bewust) lekken van gegevens die geheim dienen te blijven, bijvoorbeeld bedrijfsvertrouwelijke informatie. | € 0,8 miljoen (i) | 1. Bewustmakingsactiviteiten. 2.Technische maatregelen. | 12 | 8 | Geen op- of aanmerkingen. |
| Beschikbare weerstandscapaciteit | Bedrag in € |
|---|---|
| Algemene Reserve | 25.300.000 |
| Onbenutte belastingcapaciteit | 5.300.000 |
| Onbenutte belastingcapaciteit rioolrecht | 0 |
| Onvoorziene uitgaven | 100.000 |
| Stille reserves | 1.000.000 |
| Startersleningen | 1.000.000 |
| Totaal | 32.700.000 |
Door zowel een toename van de risico’s (Oekraïne gerelateerd) en de stijging van de weerstandscapaciteit (Algemene reserve stijgt van € 20 miljoen naar € 25,3 miljoen), exclusief het resultaat van deze bestuursrapportage, bedraagt de ratio op basis van een voorlopige berekening 2,8 (2,1 bij de begroting 2022). Deze ratio is dan gebaseerd op een weerstandscapaciteit van € 32,7 miljoen en een risicobedrag van € 11,6 miljoen bij een zekerheid van 90% (volgens de bestaande gemeentelijke risicomanagement methode).
In termen van het Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement is de waardering gelijk gebleven met goed. Het Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement geeft aan het cijfer 2,8 de classificatie 'goed' (1,4 - 2,0 = ruim voldoende, > 2,0 = goed). Dit was ook goed in de begroting 2022.