Programma 1: Fysieke leefomgeving

Thema I: Ruimtelijke ontwikkeling

Wat willen we bereiken? (doelstellingen)

Thema I: Ruimtelijke ontwikkeling

Wat willen we bereiken? (doelstellingen)

I.a. In regionaal verband de versterking van de woonfunctie in Veenendaal vormgeven passend bij de behoefte van onze inwoners in een woon- en leefomgeving met voldoende kwaliteit en aandacht voor gezondheid, duurzaamheid en veiligheid.

I.a.1. Door ontwikkelen van de integrale strategische aanpak voor de fysieke leefomgeving door het verdiepen en updaten van de Omgevingsvisie 2030.

I.a.2. Het uitwerken van de ambities in de omgevingsvisie voor duurzame mobiliteit in een uitvoeringsprogramma 2024-2030. Hierbij zetten we in op de duurzame vormen van mobiliteit, wandelen, fietsen en openbaar vervoer.

I.a.3. We stellen een structuurvisie voor de Spoorzone op. Deze visie vormt de basis voor de aanpak van de gebiedsontwikkeling en de kaders voor het deel Spoorzone in de vernieuwde omgevingsvisie

I.b. Uitvoering geven aan de vraagstukken stikstofreductie en natuurherstel, in De (blauwe) hellen en samen met de regio voor het gebiedsproces Binnenveld.

I.b.1.Uitvoering te geven aan complexe (ruimtelijke) vraagstukken, zoals het stikstofdossier. De belangen van Veenendaal behartigen in de regio Foodvalley, bij de provincie Utrecht en landelijke overheid.

I.b.2. Uitwerking van de volgende fase in het gebiedsproces Binnenveld, gericht op stikstofreductie en natuurherstel als basis voor de ambitie meer landschap, meer stad uit de Verstedelijkingsstrategie.

I.b.3. Het creëren van een leefomgeving,samen met natuurontwikkeling en aandacht voor cultuurhistorie door het gebied van De Roode Haan en de omgeving te ontwikkelen als recreatief uitloopgebied voor gemeente Veenendaal

I.c. Het behoud van het cultuurhistorisch erfgoed.

I.c.1. We houden de benodigde monumentensubsidie in stand om een bijdrage te leveren aan het behoud en het onderhoud van het cultuurhistorisch erfgoed.

Thema II: Openbare ruimte

Wat willen we bereiken? (doelstellingen)

Thema II: Openbare ruimte

Wat willen we bereiken? (doelstellingen)

II.a. Veenendaal heeft een gezonde, duurzame en veilige leefomgeving. De infrastructuur is van goede kwaliteit en de openbare ruimte biedt voldoende aantrekkelijke groene ruimte met plekken om te spelen, te sporten, te ontspannen en te ontmoeten.

II.a.1. De openbare ruimte duurzaam en milieuvriendelijk onderhouden. In de winkelcentra en op de begraafplaats beheren wij de wegen en het groen op A-niveau in de rest van Veenendaal op B-niveau.

II.a.2. Met de bewoners inrichten van plekken in de stad waar we elkaar kunnen ontmoeten en veilig kunnen bewegen, spelen en sporten (BOSS). De plekken en de onderlinge verbindingen zijn groen, aantrekkelijk en klimaatbestendig ingericht.

II.a.3. In 2024 stellen we met de bewoners van de Schepenbuurt een buurtvisiekaart op. De buurtvisiekaart geeft inzicht in het (gewenste) ruimtegebruik, voor wonen, mobiliteit, groen, klimaatadaptatie, BOSS en de warmte- en energie-infrastructuur

II.b. Veenendaal heeft in 2050 een gezonde en groene klimaatbestendige leefomgeving met een robuust en gevarieerd aanbod van groen en water.

II.b.1. We leggen de basis voor een integraal groenbeleid met een duidelijke visie op de hoofdgroenstructuur van Veenendaal. Daarom integreren en actualiseren wij ons bestaande, op delen versnipperde groenbeleid.

II.b.2 Met de klimaatstresstest in beeld gebrachte kwetsbaarheden voeren we met de relevant gebiedspartner en inwoners een risicodialoog en stellen klimaatstrategieën en de uitvoeringsagenda Klimaatbestendige leefomgeving Veenendaal op

II.c. In 2050 is Veenendaal volledig circulair ingericht waarbij gemeente, bedrijven, onderwijs en inwoners met elkaar samenwerken om de grondstoffenkringloop te sluiten, afval te minimaliseren, levensloop van producten zo lang mogelijk te laten zijn

II.c.1. Samen met inwoners, bedrijven, maatschappelijke instellingen de landelijke en lokale doelstellingen vertalen naar een op de uitvoering gerichte aanpak. Circulariteit te introduceren in de Veense samenleving en werkorganisatie

II.c.2. In 2030 50% minder primaire grondstoffen te gebruiken. Nu gecombineerd met de thema’s milieu, biodiversiteit en klimaatadaptatie actief inzetten op het circulair inkopen via het Maatschappelijk verantwoord opdrachtgeven en inkopen.

II.d. Veenendaal wil zich inzetten voor het waardebehoud van grondstoffen en materialen door het vrijkomende ‘huishoudelijke afval’ op een doelmatige wijze in te zamelen en zo weer in te zetten als grondstof.

II.d.1. Hiervoor tenminste gemiddeld 1 stap hoger op de R-ladder (met strategieën) van circulariteit te komen door het hergebruik van PMD te optimaliseren.

II.d.2. Bewustwording circulair inzetten van grondstoffen bevorderen met inzet van BEST circulair 2024. Het geven van ‘recyclelessen’ op de basisscholen om de kennis over en de interesse voor techniek en recycling te ontwikkelen.

II.d.3. Opheffen van de blinde vlekken in de dekking van de inzamelvoorzieningen voor papier en gf+e

II.e. Veenendaal is in 2050 een energieneutrale gemeente, die 100% hernieuwbare energie gebruikt en klimaatneutraal (CO2-emissieloos) is.

II.e.1. We stimuleren, ondersteunen en faciliteren inwoners bij het maken van de juiste keuzes om energie te besparen en de CO2 uitstoot te beperken door inzicht te geven in mogelijkheden.

II.e.2. We geven uitvoering aan de Lokale Aanpak van het Nationaal Isolatieprogramma (NIP) waarmee we tot 2026 ruim 500 van de slechtst geïsoleerde woningen helpen isoleren.

II.e.3. De Rijksmiddelen voor bestrijding energiearmoede zetten we in door bewoners die (naar verwachting) moeite hebben om hun energierekening te betalen, de mogelijkheid te bieden om snel energie te besparen

II.e.4. Voor Dragonder-oost stellen we een Buurtuitvoeringsplan vast en starten de uitvoeringsfase om de buurt aardgasvrij te maken.

II.e.5. In Dragonder-zuid en omgeving gaan we met inwoners aan de slag om een Buurtuitvoeringsplan op te stellen voor een aardgasvrije buurt.

II.e.6. Voor Factorij en de Vendel stellen we een Buurtuitvoeringsplan vast en starten de uitvoeringsfase om het bedrijventerrein aardgasvrij te maken.

II.e.7.In de regio Foodvalley zetten we ons in om met de stakeholders in Veenendaal de RES 1.0 door te ontwikkelen naar de RES 2.0.

II.f. De negatieve gevolgen van netcongestie te beperken door samen met de bedrijven te zoeken naar alle mogelijk oplossingen om de negatieve effecten van de congestie te verminderen.

II.f.1. Samen met bedrijven, de netbeheerder en andere stakeholders werken aan slimme oplossingen voor netcongestie. We krijgen grip op de problematiek, communiceren daarover en sturen beleid en projecten bij waar mogelijk.

II.f.2. Op bedrijventerrein Nijverkamp werken we samen met de provincie, Stedin en bedrijfsleven aan een proeftuin voor slimme, collectieve oplossingen voor netcongestie.

II.f.3. Op bedrijventerrein Factorij en de Vendel ondersteunen we de in 2023 opgerichte energiecoöperatie om te komen tot een Smart Energy Hub op het terrein.

II.f.4. Het inrichten van netbeheer ten behoeve van de energievoorziening in Veenendaal.

II.g. Veenendaal wil een duurzame gemeente zijn, streeft naar doeltreffend gebruik van hernieuwbare grondstoffen en energie en geeft hier onder andere invulling aan door bestaande en toekomstige gebouwen te verduurzamen.

II.g.1. We stellen routekaart verduurzaming gemeentelijk vastgoed op met geactualiseerde strategische kaders voor het gemeentelijk vastgoed en het accommodatiebeleid

II.g.2. Voor het zwembad/sporthal De Vallei, sporthal West, gemeentehuis en ‘t Speel-Kwartier bereiden we de uitvoering van de duurzaamheidsmaatregelen voor.

II.g.3. We voeren overeenkomstig het Integraal duurzaam vastgoedbeheerplan de overige onderhouds- en verbeteringswerkzaamheden alleen gecombineerd met de noodzakelijk verduurzamingsmaatregelen uit.

Financiële ontwikkelingen Fysieke leefomgeving

Bedragen x €1.000

Feiten en ontwikkelingen	Raming 2024	Raming 2025	Raming 2026	Raming 2027
Lasten
0.3A - Beheer overige gebouwen en gronden	0	0	0	0
2.1A - Verkeer en vervoer	15	15	15	15
2.1E - Verkeer en vervoer	3	3	3	3
8.1A - Ruimtelijke Ordening	13	0	0	0
Totaal Lasten	31	18	18	18
Baten
0.3A - Beheer overige gebouwen en gronden	0	0	0	0
5.5B - Cultureel Erfgoed	0	0	0	0
6.1D - Samenkracht en burgerparticipatie	-14	-14	-14	-14
8.3B - Wonen en bouwen	0	0	0	0
Totaal Baten	-14	-14	-14	-14
Saldo van baten en lasten	-45	-32	-32	-32
Onttrekkingen
0.10A - Mutaties reserves Fysieke Leefomgeving	99	0	0	0
Totaal Onttrekkingen	99	0	0	0
Stortingen
0.10A - Mutaties reserves Fysieke Leefomgeving	99	0	0	0
Totaal Stortingen	99	0	0	0
Saldo mutaties reserves	0	0	0	0
Totaal 2e bestuursrapportage	-45	-32	-32	-32

Toelichting financiële ontwikkelingen

Lasten

2.1 - Verkeer en vervoer (nadeel € 18.000)
Wegen straten pleinen (nadeel € 15.000)
Jaarlijks worden de belastingen en gemeentelijke heffingen doorbelast op de diverse exploitatiebudgetten. De ramingen hiervoor in de gemeentelijke exploitatie zijn structureel € 15.000 te laag begroot.

Vastgoed bewaakte fietsenstallingen (nadeel € 3.000)
Jaarlijks worden de belastingen en gemeentelijke heffingen doorbelast op de diverse exploitatiebudgetten. De ramingen hiervoor in de gemeentelijke exploitatie zijn structureel € 3.000 te laag begroot.

8.1A - Ruimtelijke ordening (nadeel € 13.000)
De kosten voor Planschade fluctueren omdat deze afhankelijk zijn van het aantal planschadeverzoeken dat wij ontvangen van inwoners van de gemeente Veenendaal. Omdat het van tevoren lastig is in te schatten is hiervoor geen budget opgenomen. De te verwachten kosten voor 2024 worden ingeschat op € 13.000. Omdat deze kosten samenhangen met het actualiseren van het bestemmingsplan Woongebieden, kunnen deze kosten niet op een derde worden verhaald.

Baten

6.1D - Samenkracht en burgerparticipatie (nadeel € 14.000)
Voorafgaand aan het opstellen van de nieuwe begroting van de gemeente Veenendaal worden de financiële kaders vastgesteld. De daadwerkelijke index voor de huuraanpassing wordt echter, zoals opgenomen in de afgesloten huurcontracten, gebaseerd op de consumenten prijsindexcijfers die maandelijks gepubliceerd worden door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De stijging van deze index was 0,31%. Hierdoor wordt in 2024 minder huurinkomsten ontvangen dan begroot.

Reservemutatie
Reserve Nieuw wonen en Risicoreserve bouwgrondexploitatie
De middelen in de reserve Nieuw Wonen (€ 98.623 ) zijn afkomstig vanuit de winstuitkering Ontwikkelingsbedrijf Veenendaal Oost ( OVO ). Deze reserve hoeft niet meer apart in stand gehouden te worden en kan daarom gestort worden in de risicoreserve grondbedrijf.

Risico's / ontwikkelingen Fysieke leefomgeving

Toekomstvisie begraafplaats
Er is een toekomstvisie geschreven voor de begraafplaats. Hier is iemand voor ingehuurd. Dekking hiervoor komt uit het huidige budget van de begraafplaats. Op dit moment is nog onduidelijk of het budget toereikend is. In de derde bestuursrapportage hebben wij meer inzicht in de inkomsten en komen hierop terug.

Groot onderhoud wegen
De eerste helft van het jaar zijn er behoorlijk wat uren besteed aan de voorstellen van de heroverwegingen. Hierdoor zijn reguliere werkzaamheden namelijk het wegzetten van opdrachten blijven liggen. Nu wij hier een inhaalslag voor maken, merken we dat de beschikbaarheid van aannemers tot einde van het jaar beperkt is, met name voor asfaltwerkzaamheden. Tevens krijgen wij signalen dat door de grootschalige werkzaamheden van Rijkswaterstaat voor de weekenden en avonden er in 2024 en 2025 al geen aannemers en materieel meer beschikbaar zijn. Dit betekent dat waarschijnlijk niet al het (asfalt) werk voor de winterperiode afgerond kan worden en deze werkzaamheden doorschuiven naar de eerste helft van 2025. In de derde bestuursrapportage hebben wij meer inzicht in de financiële consequenties hiervan en komen wij hierop terug.

Aanleg zwevende fietspaden
Om de wortelopdruk in een aantal fietspaden duurzaam te verhelpen en de bomen te sparen, wordt op een aantal locaties in Veenendaal een ‘zwevend’ fietspad aangelegd. De levering van de betonplaten lukt echter niet meer dit jaar. De voorbereiding en aanbesteding wordt wel afgerond. Dit betekent dat deze specifieke werkzaamheden doorschuiven naar de eerste helft van 2025. In de derde bestuursrapportage hebben wij meer inzicht in de financiële consequenties hiervan en komen wij hierop terug.

Bouwleges
Naar verwachting worden de begrote bouwleges in 2024 gerealiseerd. De kosten voor 2024 zijn begroot op € 1.917.000 en per 1 juli 2024 bedragen de inkomsten € 1.385.000. Deze opbrengst is naar verhouding hoog. Met het oog op de inwerkingtreding van de Omgevingswet met ingang van 1 januari 2024 zijn er eind 2023 veel aanvragen ingediend. In de eerste helft van 2024 zijn hier vergunningen voor verleend en de leges gefactureerd.

Energiekosten WKD Installatie
In 2024 zijn eindafrekeningen gefactureerd voor het energieverbruik van 2022 en 2023. In totaal betreft het een bedrag van circa € 90.000. Dit is beduidend hoger dan het bedrag wat tot nu toe gebruikelijk was ( 2020: € 7.000 ). Wij zijn in overleg over deze afrekeningen. In de derde bestuursrapportage informeren wij u verder over deze kosten.

Thema I: Ruimtelijke ontwikkeling

Wat willen we bereiken? (doelstellingen)

Wat willen we bereiken? (doelstellingen)

I.a. In regionaal verband de versterking van de woonfunctie in Veenendaal vormgeven passend bij de behoefte van onze inwoners in een woon- en leefomgeving met voldoende kwaliteit en aandacht voor gezondheid, duurzaamheid en veiligheid.

Wat gaan we hiervoor doen? (inspanningen/acties)

I.a.1. Door ontwikkelen van de integrale strategische aanpak voor de fysieke leefomgeving door het verdiepen en updaten van de Omgevingsvisie 2030.

I.a.2. Het uitwerken van de ambities in de omgevingsvisie voor duurzame mobiliteit in een uitvoeringsprogramma 2024-2030. Hierbij zetten we in op de duurzame vormen van mobiliteit, wandelen, fietsen en openbaar vervoer.

I.a.3. We stellen een structuurvisie voor de Spoorzone op. Deze visie vormt de basis voor de aanpak van de gebiedsontwikkeling en de kaders voor het deel Spoorzone in de vernieuwde omgevingsvisie

I.b. Uitvoering geven aan de vraagstukken stikstofreductie en natuurherstel, in De (blauwe) hellen en samen met de regio voor het gebiedsproces Binnenveld.

Wat gaan we hiervoor doen? (inspanningen/acties)

I.b.1.Uitvoering te geven aan complexe (ruimtelijke) vraagstukken, zoals het stikstofdossier. De belangen van Veenendaal behartigen in de regio Foodvalley, bij de provincie Utrecht en landelijke overheid.

I.b.2. Uitwerking van de volgende fase in het gebiedsproces Binnenveld, gericht op stikstofreductie en natuurherstel als basis voor de ambitie meer landschap, meer stad uit de Verstedelijkingsstrategie.

I.b.3. Het creëren van een leefomgeving,samen met natuurontwikkeling en aandacht voor cultuurhistorie door het gebied van De Roode Haan en de omgeving te ontwikkelen als recreatief uitloopgebied voor gemeente Veenendaal

I.c. Het behoud van het cultuurhistorisch erfgoed.

Wat gaan we hiervoor doen? (inspanningen/acties)

I.c.1. We houden de benodigde monumentensubsidie in stand om een bijdrage te leveren aan het behoud en het onderhoud van het cultuurhistorisch erfgoed.

Thema II: Openbare ruimte

Wat willen we bereiken? (doelstellingen)

Wat willen we bereiken? (doelstellingen)

II.a. Veenendaal heeft een gezonde, duurzame en veilige leefomgeving. De infrastructuur is van goede kwaliteit en de openbare ruimte biedt voldoende aantrekkelijke groene ruimte met plekken om te spelen, te sporten, te ontspannen en te ontmoeten.

Wat gaan we hiervoor doen? (inspanningen/acties)

II.a.1. De openbare ruimte duurzaam en milieuvriendelijk onderhouden. In de winkelcentra en op de begraafplaats beheren wij de wegen en het groen op A-niveau in de rest van Veenendaal op B-niveau.

II.a.2. Met de bewoners inrichten van plekken in de stad waar we elkaar kunnen ontmoeten en veilig kunnen bewegen, spelen en sporten (BOSS). De plekken en de onderlinge verbindingen zijn groen, aantrekkelijk en klimaatbestendig ingericht.

II.a.3. In 2024 stellen we met de bewoners van de Schepenbuurt een buurtvisiekaart op. De buurtvisiekaart geeft inzicht in het (gewenste) ruimtegebruik, voor wonen, mobiliteit, groen, klimaatadaptatie, BOSS en de warmte- en energie-infrastructuur

II.b. Veenendaal heeft in 2050 een gezonde en groene klimaatbestendige leefomgeving met een robuust en gevarieerd aanbod van groen en water.

Wat gaan we hiervoor doen? (inspanningen/acties)

II.b.1. We leggen de basis voor een integraal groenbeleid met een duidelijke visie op de hoofdgroenstructuur van Veenendaal. Daarom integreren en actualiseren wij ons bestaande, op delen versnipperde groenbeleid.

II.b.2 Met de klimaatstresstest in beeld gebrachte kwetsbaarheden voeren we met de relevant gebiedspartner en inwoners een risicodialoog en stellen klimaatstrategieën en de uitvoeringsagenda Klimaatbestendige leefomgeving Veenendaal op

II.c. In 2050 is Veenendaal volledig circulair ingericht waarbij gemeente, bedrijven, onderwijs en inwoners met elkaar samenwerken om de grondstoffenkringloop te sluiten, afval te minimaliseren, levensloop van producten zo lang mogelijk te laten zijn

Wat gaan we hiervoor doen? (inspanningen/acties)

II.c.1. Samen met inwoners, bedrijven, maatschappelijke instellingen de landelijke en lokale doelstellingen vertalen naar een op de uitvoering gerichte aanpak. Circulariteit te introduceren in de Veense samenleving en werkorganisatie

II.c.2. In 2030 50% minder primaire grondstoffen te gebruiken. Nu gecombineerd met de thema’s milieu, biodiversiteit en klimaatadaptatie actief inzetten op het circulair inkopen via het Maatschappelijk verantwoord opdrachtgeven en inkopen.

II.d. Veenendaal wil zich inzetten voor het waardebehoud van grondstoffen en materialen door het vrijkomende ‘huishoudelijke afval’ op een doelmatige wijze in te zamelen en zo weer in te zetten als grondstof.

Wat gaan we hiervoor doen? (inspanningen/acties)

II.d.1. Hiervoor tenminste gemiddeld 1 stap hoger op de R-ladder (met strategieën) van circulariteit te komen door het hergebruik van PMD te optimaliseren.

II.d.2. Bewustwording circulair inzetten van grondstoffen bevorderen met inzet van BEST circulair 2024. Het geven van ‘recyclelessen’ op de basisscholen om de kennis over en de interesse voor techniek en recycling te ontwikkelen.

II.d.3. Opheffen van de blinde vlekken in de dekking van de inzamelvoorzieningen voor papier en gf+e

II.e. Veenendaal is in 2050 een energieneutrale gemeente, die 100% hernieuwbare energie gebruikt en klimaatneutraal (CO2-emissieloos) is.

Wat gaan we hiervoor doen? (inspanningen/acties)

II.e.1. We stimuleren, ondersteunen en faciliteren inwoners bij het maken van de juiste keuzes om energie te besparen en de CO2 uitstoot te beperken door inzicht te geven in mogelijkheden.

II.e.2. We geven uitvoering aan de Lokale Aanpak van het Nationaal Isolatieprogramma (NIP) waarmee we tot 2026 ruim 500 van de slechtst geïsoleerde woningen helpen isoleren.

II.e.3. De Rijksmiddelen voor bestrijding energiearmoede zetten we in door bewoners die (naar verwachting) moeite hebben om hun energierekening te betalen, de mogelijkheid te bieden om snel energie te besparen

II.e.4. Voor Dragonder-oost stellen we een Buurtuitvoeringsplan vast en starten de uitvoeringsfase om de buurt aardgasvrij te maken.

II.e.5. In Dragonder-zuid en omgeving gaan we met inwoners aan de slag om een Buurtuitvoeringsplan op te stellen voor een aardgasvrije buurt.

II.e.6. Voor Factorij en de Vendel stellen we een Buurtuitvoeringsplan vast en starten de uitvoeringsfase om het bedrijventerrein aardgasvrij te maken.

II.e.7.In de regio Foodvalley zetten we ons in om met de stakeholders in Veenendaal de RES 1.0 door te ontwikkelen naar de RES 2.0.

II.f. De negatieve gevolgen van netcongestie te beperken door samen met de bedrijven te zoeken naar alle mogelijk oplossingen om de negatieve effecten van de congestie te verminderen.

Wat gaan we hiervoor doen? (inspanningen/acties)

II.f.1. Samen met bedrijven, de netbeheerder en andere stakeholders werken aan slimme oplossingen voor netcongestie. We krijgen grip op de problematiek, communiceren daarover en sturen beleid en projecten bij waar mogelijk.

II.f.2. Op bedrijventerrein Nijverkamp werken we samen met de provincie, Stedin en bedrijfsleven aan een proeftuin voor slimme, collectieve oplossingen voor netcongestie.

II.f.3. Op bedrijventerrein Factorij en de Vendel ondersteunen we de in 2023 opgerichte energiecoöperatie om te komen tot een Smart Energy Hub op het terrein.

II.f.4. Het inrichten van netbeheer ten behoeve van de energievoorziening in Veenendaal.

II.g. Veenendaal wil een duurzame gemeente zijn, streeft naar doeltreffend gebruik van hernieuwbare grondstoffen en energie en geeft hier onder andere invulling aan door bestaande en toekomstige gebouwen te verduurzamen.

Wat gaan we hiervoor doen? (inspanningen/acties)

II.g.1. We stellen routekaart verduurzaming gemeentelijk vastgoed op met geactualiseerde strategische kaders voor het gemeentelijk vastgoed en het accommodatiebeleid

II.g.2. Voor het zwembad/sporthal De Vallei, sporthal West, gemeentehuis en ‘t Speel-Kwartier bereiden we de uitvoering van de duurzaamheidsmaatregelen voor.

II.g.3. We voeren overeenkomstig het Integraal duurzaam vastgoedbeheerplan de overige onderhouds- en verbeteringswerkzaamheden alleen gecombineerd met de noodzakelijk verduurzamingsmaatregelen uit.

Financiële ontwikkelingen Fysieke leefomgeving

Toelichting financiële ontwikkelingen

Risico's / ontwikkelingen Fysieke leefomgeving