Toelichting op de financiële wijzigingen 2025
Terug naar navigatie - Toelichting op de financiële wijzigingen - Toelichting op de financiële wijzigingen 2025Lasten
Binnen het taakveld 0.1A resteert naar verwachting € 35.000. In deze decemberwijziging wordt voorgesteld dit bedrag af te ramen.
In 2026 vinden de gemeenteraadsverkiezingen plaats. Mogelijk wordt in dat jaar een groter beslag gelegd op de reguliere budgetten, bijvoorbeeld ten behoeve van het inwerkprogramma en de zaken in het kader van de opkomstbevordering. In dat geval wordt in een bestuursrapportage het hiervoor benodigde bedrag bijgeraamd.
0.4C - Overhead (interne dienstverlening (voordeel € 80.000 , budgetoverheveling € 80.000)
De regeling Veens hybride werken, waarbij zittende en nieuwe medewerkers aanspraak kunnen maken op thuiswerkvoorzieningen, is pas later in het jaar vastgesteld. Doordat er nog weinig ruchtbaarheid aan gegeven is, zal een groot deel niet worden besteed. Voorgesteld wordt een deel (€ 80.000) vrij te laten vallen en een deel (eveneens € 80.000) over te hevelen naar 2026, omdat er dan, met name vanuit de huidige medewerkers, een groot aantal aanvragen wordt verwacht, waarbij het reguliere budget van 2026 niet toereikend zal zijn.
0.4G - Overhead (juridische zaken) (budgetoverheveling neutraal € 60.000)
De implementatie van de nieuwe tool 'Inkoop tot betalen' heeft in 2025 vertraging opgelopen. Ook in 2026 zal hiervoor extra capaciteit moeten worden ingezet voor zowel de implementatiefase en de eerste gebruiksmaanden. Voor de projectkosten was eerder budget beschikbaar gesteld. Voorgesteld wordt om hiervan € 60.000 over te hevelen naar 2026.
0.4J - Overhead (A&A) (budgetoverheveling € 55.000)
Voor complexe fiscale vraagstukken is een budget in de begroting opgenomen. Dit budget wordt in 2025 niet geheel besteed, echter er liggen wel een aantal vraagstukken die we op korte termijn bij onze externe adviseur neer zullen leggen. Omdat de afronding in 2026 zal zijn wordt voorgesteld om via de decemberwijziging € 55.000 mee te nemen naar het volgende boekjaar.
0.4L - Overhead (P&O) (budgetoverheveling € 65.000)
Vanuit het centrale deel van het opleidingsplan was een deel van het budget gelabeld voor opleidingen ten behoeve van 'leren & ontwikkeling in het kader van digitalisering'. In het verlengde van vertragingen binnen enkele digitaliseringsprocessen is het bijbehorende opleidingstraject nog niet uitgerold. Naar verwachting zal dit plaats gaan vinden in 2026. Voorgesteld wordt om het hiervoor gelabelde budget van € 65.000 over te hevelen naar 2026.
0.4Y - Overhead (Databeveiliging) (voordeel €150.000)
De onderliggende opdracht inzake databeveiliging wordt in het volgende kalenderjaar voortgezet. In een deel van 2025 ontbrak het onder andere aan capaciteit om hieraan gevolg te geven. Voor deze taak is een structureel budget beschikbaar. Vooralsnog wordt verwacht dat de opdracht inzake databeveiliging kan worden gefinancierd vanuit de reguliere budgetten. Voorgesteld wordt om van de in 2025 beschikbare middelen € 150.000 af te ramen.
0.4Z - Overhead (interne dienstverlening) (voordeel € 200.000, budgetoverheveling € 600.000)
Data-organisatie en datamanagement (budgetoverheveling € 200.000, voordeel € 200.000)
De onderliggende opdracht inzake het ontwikkelen van een data-organisatie en datamanagement wordt in het volgende kalenderjaar opgepakt. In 2025 ontbrak het hoofdzakelijk aan capaciteit om hieraan gevolg te geven. Voorgesteld wordt om van de beschikbare middelen in 2025 in totaal (verdeeld over meerdere deelbudgetten) een bedrag van € 200.000 af te ramen en een bedrag van € 200.000 over te hevelen naar 2026.
Meetinstrumenten beleidsontwikkeling (budgetoverheveling € 200.000)
De onderliggende opdracht inzake het ontwikkelen van meetinstrumenten voor beleidsontwikkeling wordt in het volgende kalenderjaar opgepakt. In 2025 ontbrak het hoofdzakelijk aan capaciteit om hieraan gevolg te geven. Voorgesteld wordt om van de beschikbare middelen in 2025 in totaal (verdeeld over meerdere deelbudgetten) een bedrag van € 200.000 over te hevelen naar 2026.
Begeleiden verandering datagedreven werken (Budgetoverheveling € 200.000)
De onderliggende opdracht inzake het begeleiden verandering door datagedreven werken wordt in het volgende kalenderjaar voortgezet. In een groot deel van 2025 ontbrak het aan capaciteit om hieraan gevolg te geven. Voorgesteld wordt om van de beschikbare middelen in 2025 in totaal voor een bedrag van € 200.000, vanuit meerdere deelbudgetten, over te hevelen naar 2026.
0.5 - Treasury (voordeel € 80.000)
In de tweede helft van 2025 is er minder gefinancierd dan oorspronkelijk geraamd. Dit komt door hogere subsidie-inkomsten en een hogere algemene uitkering. Hierdoor zijn minder langlopende leningen aangegaan en vallen de rentekosten op de langlopende geldleningen, ter grootte van € 90.000, lager uit dan verwacht. Daarnaast is er een meevaller ontstaan bij de starters- en duurzaamheidsleningen, op basis van de meest recente opgave van de omvang van de verstrekte leningen. Doordat er iets meer kortlopend is gefinancierd dan geraamd, vallen de rentelasten op kortlopende geldleningen € 10.000 hoger uit. Het totale resultaat op de rentelasten van zowel de baten (€ 30.000) en lasten (€ 80.000) bedraagt € 110.000 positief en is in deze decemberwijziging op de betreffende onderdelen verwerkt.
0.8 - Overige baten en lasten (nadeel € 140.000)
Er is in 2025 voor een bedrag van € 140.476 aan openstaande vorderingen afgeboekt wegens oninbaarheid als gevolg van onder andere het feit dat inwoners zijn vertrokken naar een onbekend adres en er vanwege de financiële situatie van de inwoners geen verhaal mogelijk blijkt. Dit bedrag wordt onttrokken aan de voorziening dubieuze debiteuren.
1.2 - Openbare orde en veiligheid (nadeel € 30.000, budgetoverheveling € 160.000)
Toezicht handhaving (nadeel € 30.000)
Binnen het taakveld Toezicht handhaving openbare ruimte is sprake van een overschrijding van het exploitatiebudget. Een aanvullende budgetverhoging is noodzakelijk om de operationele continuïteit en uitvoering van de werkzaamheden te kunnen waarborgen. De overschrijding wordt veroorzaakt door hogere lasten dan voorzien voor kledingpakketten, materialen, communicatie en software.
Veiligheidsbeleid (budgetoverheveling € 160.000)
Voor de lokale, integrale aanpak van polarisering, radicalisering, extremisme en terrorisme ontvangen we van het Rijk budget. Door een periode waarin weinig ruimte was concrete interventies te realiseren is ondanks de uitgaven dit jaar nog een deel van dit budget beschikbaar. Voorgesteld wordt de vanuit het Rijk ontvangen gelden met specifiek doel ad. € 70.000 over te hevelen van 2025 naar 2026 en in 2026 opnieuw aan te wenden voor uitvoering van (en inlopen op) deze taak.
Nadat de raad in 2023 extra budget beschikbaar stelde voor het verbeteren van de infrastructuur van cameratoezicht of het uitbreiden van het aantal camera's zijn in 2023 en 2024 een heel aantal zaken gerealiseerd. Op een aantal specifieke locaties zijn we afhankelijk van de voortgang en planning van ruimtelijke ontwikkelingen waarmee we werkzaamheden combineren én zorgen dat niet net geplaatste camera's of voorzieningen vanwege bouwwerkzaamheden weer (tijdelijk) verplaatst of afgebroken moeten worden. Daarnaast geldt dat iedere uitbreiding ook een verhoging van de structurele kosten voor de voorzieningen met zich meebrengt. Daarvoor is ook in het budget voorzien. Het voorstel is het hiervoor bestemde budget (€ 90.000) dan ook beschikbaar te houden en over te hevelen van 2025 naar 2026.
2.1A - Verkeer en vervoer (budgetoverheveling € 312.000 en neutraal € 250.000)
(budgetoverheveling € 95.000 en € 217.000)
Bij de tweede bestuursrapportage 2025 is onder andere voor de asbestsaneringswerkzaamheden bij de Grote Beer budget aangevraagd. De verwachting is dat de aannemer niet meer zal starten met de werkzaamheden voor het einde van het jaar. Tijdens de aanbestedingsprocedure zijn er door enkele gegadigden op het laatste moment vragen gesteld waardoor wij genoodzaakt waren een Tweede Nota van Inlichtingen te publiceren. Conform de UAR (uniform aanbestedingsregelement) hebben wij hierdoor de aanbestedingsdatum moeten uitstellen. Rekening houdend met de weersomstandigheden eindejaar verwachten wij dat de werkzaamheden pas in het eerste kwartaal van 2026 zullen starten. Als gevolg hiervan stellen we voor om het budget voor de asbestsaneringswerkzaamheden ad € 95.000 en het budget voor de nieuwe deklaag van de fietspaden langs de Grote Beer ad € 217.000 over te hevelen naar 2026.
Onderhoud wegen (neutraal € 250.000)
De verwachting is dat de kosten voor de groot onderhoudswerkzaamheden dit jaar lager uitvallen dan begroot. Dit komt onder andere doordat de kosten van het fietspad Raadhuisstraat lager zijn uitgevallen doordat er voor een andere constructie is gekozen en werkzaamheden die nu voorbereid worden naar verwachting niet meer voor het einde van het jaar uitgevoerd kunnen worden.
Bij de heroverwegingen is de afschrijvingstermijn van 40 naar 50 jaar verlengd. Hierbij is aangegeven dat de verwachting is dat hierdoor de onderhoudskosten zullen stijgen. Op dit moment wordt gewerkt aan het nieuwe Omgevingsprogramma Openbare Ruimte (OPOR) waar we ook gaan werken met een meerjarig onderhoudsplan en de daarbij behorende voorziening. De verwachting is dat deze plannen een stijging in de onderhoudskosten zal laten zien. Naast stijgende prijzen worden de benodigde middelen hoger door onze eigen ambities op het gebied van groen, klimaat en duurzaamheid. Wij stellen daarom voor om € 250.000 van het groot onderhoudsbudget te storten in de reserve onderhoud Wegen.
3.1 - Economische ontwikkeling (nadeel € 30.000, budgetoverheveling € 159.000)
Algemeen (budgetoverheveling € 29.000)
Voor de toelichting op deze afwijking wordt verwezen naar de toelichting onder taakveld 3.4 Economische promotie.
Projectplan Promotie in de Techniek (budgetoverheveling € 30.000)
Bij het opstellen van de jaarrekening was het de bedoeling om € 79.000 van de meerjarig beschikbaar gestelde middelen middels een resultaatbestemming beschikbaar te stellen in 2026 ten behoeve van onder andere de uitvoering van het projectplan Promotie in de Techniek (Herwaardering Vakmanschap). Per abuis is dit niet als zodanig verwerkt en dit heeft gevolgen voor de uitvoering van het project.
Programma vitale binnenstad (budgetoverheveling € 100.000)
Het verwachte resterend budget (€ 100.000) wordt voorgesteld om over te hevelen ten behoeve van de uitvoering van het Actieprogramma Vitale Binnenstad 20252026. Bij aanvang van het programma is afgesproken dat er een totaalbudget beschikbaar gesteld wordt voor de gehele looptijd van het programma. De meeste kosten worden in het laatste jaar van het programma gemaakt. Daarom is het wenselijk om de middelen mee te nemen naar 2026.
3.4 - Economische promotie (budgetoverheveling € 91.000)
Evenementenbeleid (budgetoverheveling € 50.000)
Op 15 juli 2025 nam de gemeenteraad een motie aan (met nummer M2025.44) om incidenteel een bedrag van maximaal € 25.000 vrij te maken voor het Festival Zand in 2026 en deze te dekken uit het bestaande programma Economie, Werk en Ontwikkeling. In de Programmabegroting 2026 was hiervoor reeds een bedrag opgenomen. Uit de organisatie is gebleken dat het bedrag onvoldoende is om het festival mogelijk te maken, hiervoor is € 50.000 nodig. In 2025 is nog incidentele ruimte binnen het evenementenbudget aanwezig. In deze decemberwijziging wordt voorgesteld om van de incidentele ruimte in 2025 een bedrag van € 50.000 over te hevelen naar 2026. In 2026 kan binnen de dan beschikbare middelen de benodigde subsidie verstrekt worden ter organisatie van Festival Zand. De reeds in de Programmabegroting 2026 incidenteel gereserveerde middelen blijven daarmee dan beschikbaar voor het oorspronkelijke doel.
Project Vestigingsbeleid (budgetoverheveling € 41.000)
Het is de bedoeling om vanaf 2026, als pilot voor de duur van twee jaar, deel te nemen aan de Regionale Ontwikkelingsmaatschappij (ROM). Deelname aan de ROM:
- Biedt toegang tot een professioneel ecosysteem voor economische ontwikkeling en innovatie;
- Biedt ondersteuning bij gemeentelijke doelen op gebied van duurzaamheid, woningbouw, energie, digitalisering en circulariteit;
- Leidt (bewezen) tot een meervoudige maatschappelijke en economische opbrengst;
- Vergroot de uitvoeringskracht en zichtbaarheid binnen regionale en (inter-)nationale netwerken;
- Biedt toegang tot het lobby-netwerk van de EBU en verbinding ICT-campus met Utrecht Science Park en Hilversum media Campus (op ICT en AI) en het ROM-dashboard met informatie over innovatieve bedrijven, nieuwsbrieven van ROM en EBU.
De ROM betreft een activiteit die in lijn is met de regionale economische profilering. De kosten bedragen € 70.000 per jaar. Voorgesteld wordt om de resterende middelen voor Economische ontwikkeling (€ 29.000, zie 3.1) en Project Vestigingsbeleid (€ 41.181) over te hevelen van 2025 naar 2026 en in 2026 beschikbaar te stellen voor deelname aan de ROM. Voor de bijdrage van 2027 wordt dekking gezocht binnen de bestaande middelen.
4.3A - Onderwijsbeleid en leerlingzaken (budgetoverheveling € 65.000)
Conform het collegebesluit van 28 oktober 2025 wordt voorgesteld om € 65.000 over te hevelen van 2025 naar 2026 voor extra peuterplaatsen, zodat we in 2026 ook 100 peuterplaatsen kunnen realiseren. Dit is in lijn met het aantal noodzakelijke kindplaatsen in voorgaande dienstjaren.
5.3B - Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie (budgetoverheveling € 25.000).
Bij de tweede bestuursrapportage 2025 is amendement A2025.34 'Opdat wij niet vergeten' aangenomen. Met dit amendement is € 25.000 beschikbaar gesteld vanuit de algemene reserve voor het laten ontwikkelen en plaatsen van informatieborden op plekken in Veenendaal waar in de Tweede Wereldoorlog historische gebeurtenissen plaats hebben gevonden. Uitvoering van dit amendement is niet meer haalbaar in 2025. Voorgesteld wordt om deze middelen over te hevelen naar 2026 en in dat jaar beschikbaar te stellen voor uitvoering van het amendement.
5.6A - Media (budgetoverheveling € 50.000)
In de septembercirculaire 2024 is aangekondigd dat gemeenten in 2025 en in 2026 een decentralisatie-uitkering (DU) ontvangen voor het versterken van het lokale bibliotheekstelsel ter voorbereiding op de wettelijke zorgplicht. Deze DU is onder andere bedoeld voor het continueren van de eerder met de specifieke uitkering (SPUK Lokale Bibliotheekvoorziening 20232024) in gang gezette ontwikkeling, de zogeheten ‘Wijkhuiskamer’ in de Binnenronde in Veenendaal. Omdat gemeente Veenendaal één van de laatste gemeentes in Nederland was aan wie de SPUK werd toegekend in 2024, is de start- en einddatum van SPUK verlaat. In het geval van Veenendaal loopt de SPUK tot juni 2026. De DU-gelden waren in 2025 nog niet nodig om De Wijkhuiskamer te continueren. Immers, de specifieke uitkering loopt nog tot juni 2026. Zoals reeds aangekondigd in de tweede bestuursrapportage 2025 wordt voorgesteld om de restantmiddelen van de DU 2025, te weten € 50.000 over te hevelen naar 2026 om daarmee De Wijkhuiskamer in 2026 (na afloop SPUK) te kunnen continueren.
5.7C - Openbaar groen en recreatie (voordeel € 50.000)
Voor 2025 wordt verwacht dat de totale uitgaven voor onderhoud aan materieel van wijkservice lager zal zijn dan begroot. Dit komt onder andere doordat in 2024 diverse grote reparaties zijn uitgevoerd aan de voertuigen. Daardoor verwachten we dat in 2025 de uitgaven incidenteel € 50.000 lager zullen zijn.
6.1 - Samenkracht en burgerparticipatie (nadeel € 90.000, budgetoverheveling € 544.000)
Kinderopvang (nadeel € 30.000)
Op basis van extrapolatie van de werkelijke uitgaven tot en met september 2025 hebben we te weinig middelen in de gemeentelijke begroting voor kinderopvang. In deze decemberwijziging verwerken we het extra benodigde budget van € 30.000.
Leefbaarheid (budgetoverheveling € 29.000)
Voor de bestrijding van maatschappelijke overlast en verloedering is door het Rijk meerjarig geld beschikbaar gesteld, welke uitsluitend voor dit doel aangewend mag worden. Het restant budget (€ 29.000) is in 2025 niet besteed. Voorgesteld wordt om dit budget over te hevelen naar 2026.
Subsidieregeling vrijwilligerswerk en informele zorg (budgetoverheveling € 25.000)
We voorzien dat het subsidieplafond 2026 van € 227.134 ontoereikend zal zijn voor het aantal aanvragen en dus wordt overschreden. Voorgesteld wordt om van de resterende middelen voor 2025 € 25.000 over te hevelen naar 2026 en in 2026 beschikbaar te stellen voor het verhogen van het subsidieplafond. De huidige regeling wordt momenteel aangepast. De nieuwe regeling zal met ingang van het subsidiejaar 2027 van kracht zijn.
Inclusie Veenendaal (neutraal € 113.000)
De raad heeft in april 2025 de visie Inclusie en Diversiteit vastgesteld, waarbij voor 2025 en 2026 ook aanvullende middelen beschikbaar zijn gesteld. De beschikbare middelen voor het Programma Inclusie en Diversiteit bestaan daarmee uit zowel structurele als incidentele middelen. Voorgesteld wordt om van de resterende middelen € 113.000 over te hevelen en hiervan in 2026 € 49.000 beschikbaar te stellen en in 2027 € 64.000.
Digitale inclusieve stad (budgetoverheveling € 402.000)
De middelen ten behoeve van de digitale inclusieve stad zijn eerder voor meerjarig gebruik beschikbaar gesteld. Vanwege capaciteitsproblemen heeft de uitvoering van het beleidsplan vertraging opgelopen. Inmiddels is een projectleider aangesteld voor de uitvoering van het beleidsplan Digitale Inclusie, en ook voor de coördinatie van de bijbehorende initiatieven. Omdat de uitvoering van de activiteiten in de komende periode start zijn in 2025 nog niet alle middelen besteed. Om het plan uit te kunnen voeren wordt voorgesteld de resterende middelen over te hevelen en hiervan in 2026 € 365.000 beschikbaar te stellen en in 2027 € 37.000.
6.22A - Toegang en eerstelijnsvoorziening Jeugd (budgetoverheveling € 709.000)
Sociaal programma Franse Gat (budgetoverheveling € 167.000)
De gemeenteraad heeft voor 2024 en 2025 € 100.000 per jaar beschikbaar gesteld voor het sociaal programma Franse Gat. Dit programma loopt net zo lang als de herstructurering van de buurt. Daarom zijn we de afgelopen jaren, tijdens de start en opzet van het sociaal programma, terughoudend geweest met uitgaven. Om ook de komende jaren over financiering te beschikken voor activiteiten die bijdragen aan de doelstellingen uit de gebiedsvisie Franse Gat wordt voorgesteld het resterende budget, ad € 167.000, van 2025 mee te nemen naar 2026.
Grenzen aan de jeugdzorg (budgetoverheveling € 143.000)
In oktober 2025 heeft de gemeenteraad unaniem ingestemd met het raadsvoorstel Grenzen aan onze Jeugdzorg. In 2026 gaan wij verder met de diverse vervolgprojecten die hieruit voortkomen. Deze vervolgprojecten en de planning daarvan zijn door de raad bekrachtigd door middel van de bovengenoemde besluitvorming. Denk daarbij onder andere aan het aanpassen van de integrale verordening sociaal domein en het bijbehorende beleidsregels, het project Verblijf, de mini-agenda Onderwijs/Jeugd en het aangenomen amendement om een Veense aanpak te realiseren voor relatie- en scheidingsproblematiek. Het verder uitwerken en uitvoeren van deze projecten mag geen vertraging oplopen. Mede gelet op de omvang van deze projecten verwachten wij in 2026 extra financiële middelen nodig te hebben om hier uitvoering aan te geven. Daarom stellen wij voor om de resterende middelen uit het projectbudget 2025, ad € 143.000 over te hevelen naar 2026 en beschikbaar te stellen als aanvulling op de structurele projectmiddelen.
Programma Sociaal Domein Integrale projecten (budgetoverheveling € 359.000)
Het programma Sociaal Domein bevindt zich in de fase van verdere vormgeving en doorontwikkeling. Omdat voor dit programma geen structurele middelen beschikbaar zijn, is het noodzakelijk om het resterend budget van € 359.000 over te hevelen naar 2026. Deze middelen zijn nodig om de continuïteit van het programma te waarborgen en de verdere ontwikkeling binnen het sociaal domein mogelijk te maken. Deze middelen zijn in het verleden voor meerjarig gebruik beschikbaar gesteld.
Budget Jeugd-Onderwijs (budgetoverheveling € 40.000)
In het kader van de uitvoering van de FocusAgenda 2026–2029 wordt voorgesteld het resterende budget Jeugd-Onderwijs over te hevelen naar 2026 ten behoeve van de verdere uitwerking van de inhoudelijke lijnen waar de regionale bestuurders in het OOGO (Op Overeenstemming Gericht Overleg tussen onderwijs en jeugdhulp) mee hebben ingestemd.
6.3 - Inkomensregelingen (budgetoverheveling € 648.000)
Minima (budgetoverheveling € 200.000)
Eind 2026 loopt het contract af met de huidige uitvoerder van de minimaregelingen. Een richting die we verkennen voor de toekomst is het in eigen beheer uitvoeren van de regelingen. Zowel voor het eventueel opnieuw inkopen en implementeren als voor het implementeren van de uitvoering binnen onze eigen organisatie zijn in 2026 geen middelen beschikbaar. Daarnaast is het wenselijk om de dienstverlening op armoede en schulden te versterken, bijvoorbeeld ten behoeve van laagdrempelige financiële spreekuren. Het Rijk heeft hiervoor eerder ook extra middelen beschikbaar gesteld.
Voorgesteld wordt om van de resterende middelen € 200.000 over te hevelen naar 2026 en hiervan in 2026 € 100.000 in te zetten voor versterking van de dienstverlening op armoede en schulden en € 100.000 voor onderzoek naar en implementatie van de uitvoering minimaregelingen.
Schuldhulpverlening beleid (budgetoverheveling € 150.000)
Basisdienstverlening is een gezamenlijk plan van de VNG, de NVVK en Divosa om de schuldhulpverlening in Nederland nog verder te versterken. Enkele elementen zijn in diverse gemeenten, waaronder Veenendaal, al bestaande praktijk. Een aantal onderdelen van de basisdienstverlening vragen om een lokale doorontwikkeling, waarbij we ook inzetten op een zo integraal mogelijke aanpak. De belangrijkste onderdelen zijn het (door)ontwikkelen van een aanpak voor jongeren (onderzoek naar de meest passende aanpak, ontwikkeling en implementatie), coaching/begeleiding tijdens het schuldsaneringstraject en tot slot nazorg. Het is niet haalbaar gebleken om de lokale doorontwikkeling in 2025 vorm te geven; in 2026 is dit alsnog nodig. Voorgesteld wordt om van het resterende budget € 150.000 over te hevelen van 2025 naar 2026 en in dat jaar beschikbaar te stellen voor de verdere implementatie van de basisdienstverlening.
Schulddienstverlening uitvoering (budgetoverheveling € 38.000)
Basisdienstverlening is een gezamenlijk plan van de VNG, de NVVK en Divosa om de schuldhulpverlening in Nederland nog verder te versterken. De implementatie van deze basisdienstverlening loopt ook nog door in 2026 en brengt extra kosten met zich mee. Het gaat dan onder andere om implementatie en aanpassing van applicaties en uitvoeringskosten DDAS (Data delen armoede en schulden). Daarnaast zien we een piek in de schulddienstverlening aan ondernemers (in verband met het na-ijl effect van de coronacrisis) en verwachten we in 2026 nog extra kosten voor de dienstverlening aan deze groep.
Voorgesteld wordt om van de resterende middelen voor 2025 € 38.000 over te hevelen naar 2026 ten behoeve van de dienstverlening aan ondernemers en de verdere implementatie van de basisdienstverlening.
Bijzondere Bijstand (budgetoverheveling € 180.000)
Voor het uitvoeren van de Wet tijdelijke regeling alleenverdienersproblematiek (Wtrap) ontvingen we eerder middelen vanuit het Rijk. Het college heeft inmiddels de beleidsregels hiervoor vastgesteld. Om de regeling (fase 1 en 2) uit te kunnen voeren zijn de middelen ook volgend jaar nodig. Voorgesteld wordt om € 180.000 over te hevelen naar 2026 en in dat jaar beschikbaar te stellen voor uitvoering van de regelingen inzake alleenverdienersproblematiek.
Individueel inkomstenstoeslag (budgetoverheveling € 80.000)
De Participatiewet in Balans wordt gefaseerd ingevoerd. Vooruitlopend op de wetswijzigingen krijgen gemeenten de ruimte om proactief - en in lijn met de beoogde wijzigingen- onderdelen al lokaal door te voeren, waaronder het ambtshalve toekennen van de Individuele inkomenstoeslag. Via de septembercirculaire heeft het Rijk hiervoor meerjarige middelen beschikbaar gesteld. Met de beoogde wijzigingen wordt verwacht dat het bereik van de toeslag zal toenemen. Voorgesteld wordt om van de in 2025 resterende middelen € 80.000 over te hevelen naar 2026 en in dat jaar beschikbaar te stellen voor de individuele inkomenstoeslag. In 2026 bezien we nader of er daadwerkelijk sprake is van een hoger bereik en daarmee toenemende kosten.
6.4 - WSW en Beschut werk (nadeel € 182.000)
Het Rijk stelt via een decentralisatie-uitkering middelen beschikbaar om medewerkers van sociaal ontwikkelbedrijven te compenseren voor negatieve inkomenseffecten door fiscale maatregelen. Deze groep is bovengemiddeld geraakt, omdat zij vaak parttime werken tegen minimumloon en weinig mogelijkheden hebben hun inkomen te verbeteren. Op aandringen van Cedris, vakbonden, ondernemingsraden en de VNG is voor 2025 een landelijke oplossing afgesproken. Om te voorkomen dat iedere gemeente hierover apart afspraken met haar sociaal ontwikkelbedrijf moet maken, wordt het budget in principe toebedeeld aan de grootste gemeente rondom een sociaal ontwikkelbedrijf.
Als grootste gemeente binnen het samenwerkingsverband ontvangt Gemeente Veenendaal hiervoor bij de decembercirculaire de decentralisatie-uitkering van € 181.721. Conform de gemaakte afspraken tussen VNG, Cedris en het Rijk worden deze middelen volledig doorgezet naar het sociaal ontwikkelbedrijf IW4, zodat zij de medewerkers kunnen compenseren voor de nadelige financiële gevolgen. Een klein (rest)bedrag is bedoeld voor de uitvoeringslasten van sociaal ontwikkelbedrijven.
VNG en Cedris roepen gemeenten en werkontwikkelbedrijven op om zo snel mogelijk en in ieder geval in 2025 nog over te gaan tot betaling, zodat medewerkers de compensatie ontvangen in dit belastingjaar. Om de betaling van de compensatie aan de medewerkers mogelijk te maken heeft het college op 18 november 2025 besloten om vooruitlopend op de besluitvorming door de raad over deze middelen van de decembercirculaire € 182.000 beschikbaar te stellen aan IW4. Ten behoeve van de begrotingsrechtmatigheid wordt voorgesteld om in deze decemberwijziging € 182.000 bij te ramen. Na ontvangst van de middelen van het Rijk vallen deze vrij ten gunste van de algemene middelen. De raad is middels een raadsinformatiebrief geïnformeerd.
6.5A - Arbeidsparticipatie (budgetoverheveling € 567.000)
Inburgering algemeen (budgetoverheveling € 404.000)
Voor de uitvoering van de Wet inburgering stelt het Rijk meerdere jaren incidentele middelen beschikbaar. De resterende middelen worden jaarlijks overgeheveld voor uitvoering van de taak (conform directiebesluit 23 september 2024, waarbij tevens is opgenomen dat het middelen met een meerjarig karakter betreft). Voorgesteld wordt om de resterende middelen van € 404.000 over te hevelen naar 2026 en in dat jaar beschikbaar te stellen voor uitvoering van de taak Inburgering.
Re-integratie (budgetoverheveling € 113.000)
In de septembercirculaire 2025 ontvangen gemeenten middelen ten behoeve van de implementatie van de Participatiewet in Balans. De implementatie vindt grotendeels plaats in 2026. Voorgesteld wordt om het bedrag van 2025 (€ 113.000) over te hevelen naar 2026 en in 2026 beschikbaar te stellen voor de implementatie. Het Rijk stelt ook middelen beschikbaar voor 2026 en (beperkt) voor de jaren 2027 en 2028. De middelen voor die jaren worden verwerkt in de eerste bestuursrapportage 2026.
Project Simpel Switchen (budgetoverheveling € 50.000)
In de derde Bestuursrapportage 2024 zijn middelen beschikbaar gesteld voor 2025 vanuit de ontvangst subsidieresultaat ESF REACT-EU ten behoeve van project Simpel Switchen en ontwikkeling Werkcentrum.
Project Simpel Switchen is een driejarig project, waarvoor in 2026 extra instrumenten ingezet moeten worden. Door vertraging in de planning zijn middelen uit 2025 nodig om dit alsnog te realiseren.
Voor ontwikkeling Werkcentrum zijn in 2025 inhuurkosten gerealiseerd, welke zijn bekostigd uit het overgehevelde budget. Aangezien het formatieplan en begroting voor het Werkcentrum nog niet gereed zijn, moet rekening gehouden worden met een verdere in-kind bijdrage. Het voorstel is om € 50.000 beschikbaar te stellen in 2026.
6.792 - PGB Jeugd (nadeel € 273.000)
Op de PGB’s voor jeugd (ambulant) verwachten we in 2025 een overschrijding van het budget met € 273.000. In deze decemberwijziging wordt dit bedrag dan ook bijgeraamd. We baseren ons hierbij -zoals gebruikelijk- op de prognose van de Sociale Verzekeringsbank (SVB). De hogere lasten worden hoofdzakelijk veroorzaakt door een stijging van de doelgroep die structurele hulp nodig heeft met een hoog volume / hoge zorgzwaarte. Het PGB wordt voor/door deze doelgroep veelal ingezet in afwachting van toelating tot de Wet langdurige zorg (Wlz). Hoewel we -vanwege de verwachte doorstroom naar de Wlz- vooralsnog verwachten dat er sprake is van een incidentele overschrijding, gaan we dit in de komende periode wel nader onderzoeken. Indien nodig komen we hier in een volgende bestuursrapportage op terug.
6.811 - Bescherm wonen (WMO) (budgetoverheveling € 154.000)
Innovatiemiddelen Opvang en beschermd wonen.
De uitvoering van het Uitvoeringsplan Beschermd Wonen en Beschermd Thuis beslaat meerdere jaren. Voorgesteld wordt om van de resterende middelen € 154.000 over te hevelen naar volgende jaren voor het uitvoeren van het plan en om in te kunnen spelen op de landelijke ontwikkelingen met betrekking tot hospitaverhuur. Voorgesteld wordt om de middelen als volgt beschikbaar te stellen: € 54.000 in 2026, € 50.000 in 2027 en € 50.000 in 2028.
7.1A - Volksgezondheid (budgetoverheveling € 574.000)
Preventiebudget IZA-GALA 2026-2027
Eerder zijn resterende middelen IZA-GALA overgeheveld en beschikbaar gesteld als een meerjarig preventiebudget. Hiermee kunnen we in de komende jaren de belangrijkste preventielijnen vanuit IZA en GALA continueren. Voorgesteld wordt om van de resterende middelen € 574.000 over te hevelen en hiervan in 2026 € 287.000 en in 2027 € 287.000 beschikbaar te stellen.
7.2A - Riolering (budgetoverheveling € 279.000)
Baggeren gebeurt niet jaarlijks maar cyclisch. In 2023 is de voorgaande baggerronde afgerond. In 2025 is met het waterschap de slibdiktes onderzoeken waaruit volgt hoeveel we moeten gaan baggeren in de nieuwe cyclus. Vanaf 2026 zal de uitvoering van de baggerwerkzaamheden weer plaats gaan vinden. Om geen grote fluctuaties in de begroting te krijgen wordt jaarlijks een bedrag geraamd voor de baggerwerkzaamheden. Voor 2025 € 194.319. Voorgesteld wordt dit bedrag in de reserve meerjarige middelen te storten en deze weer beschikbaar te stellen in 2026.
Duurzaamheid (budgetoverheveling € 85.000)
Zie toelichting Duurzaamheid 7.4D – Milieubeheer.
7.4D - Milieubeheer (Budgetoverheveling €2.150.000)
Programma Energieneutraal Veenendaal 2035 (budgetoverheveling € 2.000.000)
Het betreft de middelen die meerjarig beschikbaar zijn gesteld voor de uitvoering van het programmaplan Programma EnergieNeutraalVeenendaal. Er zijn verschillende inspanningen uit dit plan die gestart zijn, waarvan de kosten ook nog doorlopen tot na 31 december. Daarnaast zijn de verwachte middelen die daarna resteren (ca. € 1,4 miljoen) nodig voor het vervolgprogramma van dit thema (Programma Energietransitie) binnen het in 2024 vastgestelde Opgaveperspectief Duurzaam Veenendaal. Voorgesteld wordt om € 2 miljoen over te hevelen en als volgt beschikbaar te stellen in de komende jaren:
- 2026: € 800.000
- 2027: € 300.000
- 2028: € 300.000
- 2029: € 300.000
- 2030: € 300.000.
Duurzaamheid (budgetoverheveling € 121.000)
Binnen de opgave Duurzaam Veenendaal vallen de programma’s Circulair en Groen, Blauw en Klimaat. Met ingang van 2024 zijn in de begroting middelen voor duurzaamheid beschikbaar gesteld om de duurzame doelen te bereiken. In 2025 is veel aandacht besteed aan de doorontwikkeling van de programmatische aanpak. Hierdoor is er minder capaciteit besteed aan de daadwerkelijke acties die nodig zijn voor deze doelen. Wij stellen voor de resterende middelen van in totaal € 205.570 (zie ook Duurzaamheid 7.2A, ad € 85.000) over te hevelen naar 2026 via de reserve meerjarige middelen en deze per 1-1-2026 weer ter beschikking te stellen ten gunste van de opgave Duurzaam Veenendaal zodat deze middelen in 2026 kunnen worden ingezet voor maatregelen om de doelen voor 2030 te realiseren.
8.1A - Ruimtelijke Ordening (nadeel € 61.000 en budgetoverheveling € 234.000)
Planschade (nadeel € 61.000)
Voorgesteld wordt om € 61.000 bij te ramen voor planschades als gevolg van ruimtelijke ontwikkelingen. Aangezien het om gemeentelijke ontwikkelingen betreft, kunnen deze kosten niet ten laste van een derde worden gebracht.
Omgevingswet (budgetoverheveling € 234.000)
In de meicirculaire 2025 hebben wij een bedrag van € 234.000 ontvangen voor de uitvoering van de Omgevingswet. Dit bedrag is bedoeld om ons te ondersteunen bij de verdere implementatie van de Omgevingswet. Het voorstel is om dit bedrag over te hevelen naar 2026. Het budget wordt in 2026 ingezet voor het omzetten van de bestemmingsplannen naar de nieuwe systematiek van het Omgevingsplan.
8.3B - Wonen en bouwen (nadeel 300.000, neutraal € 500.000)
In 2025 is een bovengemiddeld aantal omgevingsvergunningen aangevraagd. Om deze aanvragen af te kunnen handelen is extra capaciteit ingehuurd. Deze extra kosten bedragen € 300.000. Als gevolg van de extra verleende vergunningen bedraagt de meeropbrengst van de bouwleges € 800.000. Het saldo van € 500.000 wordt gestort in de egalisatiereserve bouwleges.
9.904 - Algemeen Administratie & Advies (budgetoverheveling € 70.000)
In de begroting 2025 was een niet-structureel loonkostenbudget opgenomen om een capaciteitsimpuls te geven aan de debiteuren-/crediteurenadministratie. Naar verwachting wordt een ondersteunend financieel pakket in het vierde kwartaal geïmplementeerd. Voor de financiële administratie zal er tijdelijk extra capaciteit benodigd zijn. Voorgesteld wordt om hiertoe van het budget 2025 € 70.000 over te hevelen naar 2026.
9.914 - Algemeen Bijstand, Re-integratie en Participatie (budgetoverheveling € 119.000)
De Tozo-regeling is per 1 oktober 2021 afgeschaft. De afwikkeling (o.a. terugvorderingen) neemt meerdere jaren in beslag. De hiervoor reeds in eerdere bestuurlijke rapportages gereserveerde meerjarige middelen moeten dan ook beschikbaar blijven en jaarlijks worden overgeheveld. Voorgesteld wordt om voor uitvoering van deze taak € 100.000 over te hevelen van 2025 naar 2026. Naast de afwikkeling van de Tozo-regeling zijn in 2025 projecten gestart. Om deze projecten af te kunnen ronden wordt voorgesteld om € 19.000 over te hevelen van 2025 naar 2026.
Baten
0.4D-E Overhead (I&A) (voordeel € 173.000)
Veenendaal heeft met de gemeente Renswoude, Scherpenzeel en Woudenberg en Sportservice Veenendaal een DVO op het gebied van ICT. De afgelopen jaren zijn de inkomsten vanuit deze DVO's achtergebleven bij de kostenontwikkeling en ook is het pakket aan diensten gewijzigd. De ramingen van de opbrengsten worden voor 2025 met 50% verhoogd.
0.4O Overhead (strategie) (nadeel € 57.000)
In het kader van de doorontwikkeling 2021 is een formatieplaats vastgesteld voor 2021 en 2022, die per 31 december 2022 is vervallen. In de begroting is een structurele inkomst vanuit Regio Foodvalley opgenomen van € 56.875, deze had incidenteel moeten zijn en gekoppeld zijn aan deze tijdelijke formatieplaats. Door het wegvallen van deze formatieplaats (die al was afgeraamd in de meerjarenbegroting 2023-2026) moet nu ook de structurele inkomst afgeraamd worden.
0.5 - Treasury (voordeel € 30.000)
Zie lasten 0.5 Treasury.
0.7 - Algemene uitkering en overige uitkering Gemeentefonds (voordeel € 3.149.000)
Vanuit de septembercirculaire heeft het Rijk een compensatie gegeven voor de incidentele tekorten op de jeugdzorg in 2023 en 2024 van € 2.917.000. Voor de aankomende verkiezingen is een bedrag van € 232.000 gecompenseerd in 2025. Tezamen is € 3.149.000 opgenomen en verwerkt in deze decemberwijziging.
0.8 -Overige baten en lasten (voordeel € 140.000)
Er is in 2025 voor een bedrag van € 140.476 aan openstaande vorderingen afgeboekt wegens oninbaarheid als gevolg van faillissementen etc. Dit bedrag wordt verrekend met de voorziening dubieuze debiteuren.
5.7C - Openbaar groen en (openlucht) recreatie (voordeel € 31.000)
Door inruil en verkoop van bedrijfsmiddelen/ voertuigen bij wijkservice wordt een inkomst voor 2025 geraamd van € 31.000. Deze inkomsten zijn niet geraamd in de exploitatiebegroting.
8.3B - Wonen en bouwen (neutraal € 800.000)
In 2025 is een bovengemiddeld aantal omgevingsvergunningen aangevraagd. Om deze aanvragen af te kunnen handelen is extra capaciteit ingehuurd. Deze extra kosten bedragen € 300.000. Als gevolg van de extra verleende vergunningen bedraagt de meeropbrengst van de bouwleges € 800.000. Het saldo van € 500.000 wordt gestort in de egalisatiereserve bouwleges.
Reservemutaties
Mutatie reserve Fysieke Leefomgeving (neutraal € 3.725.000)
Zie 8.3B - Wonen en bouwen. € 500.000.
Zie 2.1A - Onderhoud wegen € 250.000.
Voorgesteld wordt om de resterende middelen ten behoeve van de diverse doelen, ad. in totaal € 2.975.000, via de reserve meerjarige middelen over te hevelen van 2025 naar 2026 en/of volgende jaren.
Mutatie reserve Economie, Werk en Ontwikkeling (neutraal € 250.000)
Voorgesteld wordt om de resterende middelen ten behoeve van de diverse doelen, ad. in totaal € 250.000, via de reserve meerjarige middelen over te hevelen van 2025 naar 2026 en/of volgende jaren.
Mutatie reserve Sociale Leefomgeving (neutraal € 3.332.000)
Voorgesteld wordt om de resterende middelen ten behoeve van de diverse doelen, ad. in totaal € 3.332.000, via de reserve meerjarige middelen over te hevelen van 2025 naar 2026 en/of volgende jaren.
Mutatie reserve Burger en Bestuur (neutraal € 160.000 )
Voorgesteld wordt om de resterende middelen ten behoeve van de diverse doelen, ad. in totaal € 160.000, via de reserve meerjarige middelen over te hevelen van 2025 naar 2026 en/of volgende jaren.
Mutatie reserve Bedrijfsvoering (neutraal € 1.049.000)
Voorgesteld wordt om de resterende middelen ten behoeve van de diverse doelen, ad. in totaal € 1.049.000, via de reserve meerjarige middelen over te hevelen van 2025 naar 2026 en/of volgende jaren.